Alerji Hastalığı İle İlgili Tıp Terimleri

Alerji Hastalığı İle İlgili Tıp Terimleri Bilgileri ve Açıklamaları

Acetyl-salicylic acid (Asetil-salisilik asit): Aspiri­nin bilimsel adı.
Adrenalin: Kalbi uyaran ve bronşları açan kimya­sal madde. Anafilaksis gibi önemli alerji krizlerinde, adrenalin iğneleri yapılır.
Alergen: Alerji belirtilerine neden olan herhangi bir organizma veya madde. Sözcük alerji ve antigenden türetilmiştir.
Alerjenik: Alerjik tepkilere neden olan.
Alerjik rinit: Saman nezlesinin bir başka adı.
Alerji: Genelde insanlara zararı olmayan bir mad­deye, vücudun gösterdiği sağlıksız tepki.
Amarant: Yiyeceklerde ve ilaçlarda kullanılan ve bazen alerjik tepkilere neden olan kırmızı boya.
Anemi: Kanın yeterli oksijen taşıyamadığı durum: Alyuvar eksikliğinden veya hemoglobin azlığından meydana gelebilir. Belirtileri yorgunluk ve bazen sol­gunluktur.
Anafilaksis: Tüm bronşların kapandığı ve tansi­yonun düştüğü en ciddi alerjik tepki. Adrenalinle dü­zeltilebilir.
Antikor: İstenmeyen antigenlerin yok edilmesi için akyuvarlarca üretilen protein. Vücudu enfeksi­yonlar ve parazitlerden korur. Alerjik kişiler zararsız olan antigenlere tepki gösteren immunoglobulin E (IgE) adlı antikordan büyük miktarlarda üretir.
Antigen: Vücudun dışından gelen ve antikor üre­timini uyaran protein veya canlı bir madde parçacığı.
Antihistamin: Histaminin iltihapa yol açmasına veya mukoza üretmesine engel olan ilaç.
Astım: Alerjik iltihaplanmanın, enfeksiyonun ve­ya duygusal sıkıntılann.neden olabileceği nefes alma güçlüğü.’Bronş kasları kasılır ve nefes almayı zorlaş­tırır.
Atopik dermatit: Ekzemanın bir başka adı.
Bronş: Akciğerlerdeki hava geçitleri.
Bronşodilatör: Astım hastalarına verilen ve bronş­ları açan bir ilaç.
Coeliac hastalığı: Alerjiden veya buğday veya baş­ka tahıllarda bulunan gluten’e dayanıksızlıktan mey­dana gelen gastroentestinal hastalık.
Kontakt dermatit: Alergenle temastan deride mey­dana gelen alerjik tepki. Kauçuk ve madenler, genel­likle bu alerjiye neden olurlar.
Kortikosteroidler: Kortizon vb. gibi iltihaplanma­ya karşı ilaçlar.
İmünoglobülin G (IgG): Alergenlerin mast hücre­lerine ulaşmasını engelleyerek, vücudu alerjik bir re­aksiyondan koruyan antikor.
İltihaplanma: Vücut dokularının ateş, şişme, kı­zarma ve ağrılı olarak tepkisi.
Fısfıs: Astımı engellemek için dispdyum kromog-likat gibi ilaçların toz veya sprey biçiminde c iğerlere çekilmesini sağlayan aygıt.
intal: Disodyum kromoglikatın ticari adı.
Toleranssızlık (Dayanıksızlık): Anormal anti-gen/antikor reaksiyonlarından meydana gelmeyen bir alerji türü.
İntradermal test: Alerjik reaksiyon ölçmek için de­ri altına zerk edilen ve bir alergen içeren bir su eriyiği.
Izoprenalin: Astım tedavisinde kullanılan sempatomimetik bir ilaç.
Laktaz: Sütteki şekeri çözen enzim.
Lenfositler: Vücudun bağışıklık sisteminin bir par­çası olan akyuvarlar.
Makrofaj: Eritken bir enzim salgılayarak kandaki zararlı organizmaların temizlenmesini sağlayan hüc­re.
Mast hücresi: Vücut dokularında histamin ve baş­ka doğal kimyasal maddeler üreten bir hücre türü.
Mukoza bezleri: Mukoza zarlarındaki (burun, bo­ğaz vb.) mukoza salgılayan bezler.
Mökoza: Mukoza zarlarını nemlendiren kaygan bir madde.
Noradrenalin: Vücutta bulunan ve etkisi adrena­line benzeyen bir kimyasal madde.
Çarpıntı: Kalbin dikkati çekercesine çarpması.
Penisilin: Bazı hastalıklara neden olan bakterile­rin üremesini engelleyen ve küften elde edilen anti­biyotik ilaç.
Peptidaz: Görevlerinin arasında bağırsaklardaki glütenin parçalanması olan enzim grubu.
Fenol reçinesi: Konserve kutularının iç yüzeyin­de kullanılan ve alerjilere neden olabilen bir madde.
Mevsimsel tedavi: Polen mevsiminde duyarlılığı azaltmak için yapılan iğneler.
Stotoksik test: Alerji testi. Birkaç çeşit alergen’e kan örnekleri eklenir ve akyuvarlara zarar verip ver­mediklerine bakılır.
Dermatografi: Vücudun büyük miktarlarda hista­min ürettiği sıralarda deriye dokunulduğunda belir­gin kırmızılıkların oluşması.
Duyarsızlaştırma (Desensitizasyon): Alergenlere karşı vücudun karşı koyma gücünü artıran herhangi bir tedavi yöntemi.
Disodium kromoglikat: İntal adıyla bilinen bir ilaç; hücrelerin histamin üretmelerini engeller.
Egzema: Atopik dermatit olarak da bilinen bu has­talık, deride kırmızı ve kaşıntılı bir alerjiye neden olur. Kontakt dermatitentan farkı, alergen’le temas etme­miş olan yüzeylerde de oluşabilmesidir.
Eliminasyon diyeti: Beş gün için alerjiye neden olabilecek yiyeceklerden uzak durma ve ondan son­ra uzak durulan bu yiyecekleri alerji tekrar oluşana kadar yeme diyeti.
Enzim: Gerekli kimyasal reaksiyonları meydana getirmek için vücut tarafından çok küçük miktarlar­da üretilen protein.
Efedrin: Sempatomimetik ilaç. İlk olarak Ma Hu-ang adlı Çin bitkisinden yapılan bu ilaç, adrenalin gibi etki yapar.
Çiftçi hastalığı: Nemli samandaki sporların neden olduğu bir alerji.
Glüten: Buğday ve arpa gibi tahıllarda bulunan bir protein.
Saman nezlesi: Alerjik rinit diye de adlandırılan bu hastalık genellikle sporlara veya polene bir aler­jik reaksiyondan doğar, belirtileri burunda tıkanıklık
ve akmadır.
Hidroksibeozat: Etkileri sodyum benzoat a ben­zeyen koruyucu madde.
Bağışıklık sistemi: Vücudun hastalık ve vb’ye kar­şı doğal korunma sistemi.
Platelet: Kanın pıhtılaşmasına önemli katkısı olan kandaki küçük yuvarlaklar.
Mevsim öncesi tedavi: Polen mevsiminin başlan­gıcından önce uygulanan ve duyarlılığı azaltmaya ya­rayan alergen iğneleri.
Alerji testi: Alergen içeren bir su eriyiği deride bir alan üzerine yayılır ve alan hafifçe çizilerek alerjik re­aksiyonlar ölçülür.
Nabız testi: Yemeklerden önce ve sonra nabzın alınıp alergenlere tepki olarak yükselmiş veya alçal-mış olduğunu ölçmek.
Rast testi: Vücuttaki sıvı veya dokularda belirli bir antigene tepki gösteren antikorlar olup olmadığını saptayan test.
Rinit: Saman nezlesinde rastlanan tıkalı ve akın­tılı burun.
Rimiterol: Astımlıların bronşlarında etkisini gös­teren sempatomimetik ilaç.
Salbütamol: Bronşlardaki spazmları gideren se­mpatomimetik ilaç.
Sodyum benzoat: İlaçlar ve gıdalarda yaygın ola­rak kullanılan bir koruyucu madde. Bazı hallerde aler­jilere yol açar.
Streoidler: Kortikosteroidlerin kısa adı. Dilaltı testi: Gıda özleri ve kimyasal eriyikten bir damla dilin altına yerleştirilir ve reaksiyonlar gözlenir. Kükürtdioksit: Ara sıra alerjilere yol açan, gıda maddeleri, meşrubat ve ilaçlarda yaygın olarak kul­lanılan koruyucu madde.
Fitil: Anüse yerleştirildiğinde vücut ısısıyla eriyen ve ilaç içeren küçük beyaz konik fitil.
Tartrazin: Alerjik reaksiyonlara yol açabilen ve gı­da maddeleri ve ilaçlarda kullanılan sarı boya.
Terbütalin: Astımlı hastaların bronşlarını etkile­yen sempatomimetik ilaç.
Teofilin: Bronşlarda görülen kas spazmlarını gev­şeten ilaç. Beynin soluk alma merkezini etkiler ve kalp damarlarına kan akışını geliştirir.
Tiramin: Peynir ve çikolata gibi bazı gıda madde­lerinde bulunan bir kimyasal madde; tiramin içeren gıda maddelerini yemek, bazı durumlarda migrene yol açabilir.