Akrep Sokması
Akrep tarafından sokulma çoğu zaman karanlık yerlerde çıplak ayakla üzerine basıldığında görülür. Bazı akrep türlerinin insanı sokması ağır zehirlenmeye (skorpionizm) yol açar. Bu zehirlenme tedavi ile düzelir; nadiren ölümle sonuçlanabilir.
Patogenez: Akrep zehiri hemorajik, hemolitik, nörotoksik faktörler ve adenosin trifosfat ihtiva eden renksiz, berrak bir toksalbümindir. Bazı küçük akreplerin sokmasında, sokma yerinde keskin bir lokal arı, eritematöz şişme ve küçük bir hemorajik alan husule gelir. Sokma parmakta ise el ve ön kolda; ayak tabanında ise bilek ve bacağın distalin-de ağır ve lokal belirtiler izlenir. Çoğu zaman yarada sekonder enfeksiyon olmadıkça, semptomlar birkaç saatte ya da günde gerileyip kaybolur. Bazı akreplerin nörotoksik zehiri vardır, bunların sokması sonucu lokal belirtilerin yanısıra sistemik belirtiler de ortaya çıkar. Sokmadan hemen sonra şiddetli lokal ağrı, ışınsal tarzda yanma hissi ve komşu lenf nodüllerinde şişme görülür. Bunları hızla gelişen uyuşma, spastik adale kasılmaları ve kon-vülziyonlar takip eder. Kusma, devamlı burun akıntısı, aşırı susuzluk, üriner inkontinans, taşikar-di, zayıf yüzeyel solunum, yüksek ateş, hipertansiyon görülür; solunum paralizisi ile hasta kaybedilebilir.
Akrep sokması Tedavisi: Akrep zehirine karşı duyarlılık çok değişik olduğundan tedavinin hızlı yapılması önemlidir. Sokma yerinin proksimaline, zaman zaman gevşetmek koşulu ile turnike tatbik edilir. Yaranın etrafı, etil klorürle ya da buz tatbiki ile soğutulur, zehirin yayılması yavaşlatılır. Nörotoksik semptomlar ortaya çıkmışsa, daha ciddi tıbbi tedavi gerekir. % 10’luk kalsiyum glükonat çözeltisi verilir. Parenteral glikoz, serum ve plazma gerekebilir. Sistemik entoksikasyon belirtilerine karşı, akrep zehiri için hazırlanmış özel antivenin uygulanır. Ağrılar için analjezikler kullanılır.
