Sivilce (akne) neden ortaya çıkıyor? Sivilceye yanlış beslenme mi neden oluyor, yoksa hormonal bozukluk mu? Sivilce sadece ergenlerin kâbusu mu? İleri yaşlarda ortaya çıkan sivilceler bir hastalığın habercisi olabilir mi? Sivilce tedavi edilebilen bir hastalık mı? Nasıl bir tedavi sürecinden geçiliyor? Tedavide ne gibi yöntemlere başvuruluyor. Sivilceye dair merak edilen tüm soruları Çamlıca Medicana Hastanesi Dermatoloji Kliniği Sorumlusu Dr.Vefa Gönenç’e yönelttik.
Sivilce sadece ergenlik dönemi sorunu mu?
Sivilce yalnızca ergenlik döneminde ortaya çıkan bir hastalık değildir; yeni doğan bir çocukta görülebildiği gibi, çocukluk çağlarında ve ileri yaşlarda da ortaya çıkabilir. Ergenlik dönemi sivilcenin en sık görüldüğü dönemdir yalnızca (ergenlik döneminde bulunan gençlerin yaklaşık yüzde 85’inde akne sorununa rastlanabilir). İleri yaşlarda ortaya çıkmış bir sivilcede olası başka nedenler araştırılmak zorundadır. Bu genelde hastadan iyi bir bilgi alma yöntemi ile yapılır. Hastalarımıza sorulan sorular ve onlardan aldığımız yanıtlar neler yapmamız gerektiği konusunda yönlendirir bizi. Adet düzensizlikleri, erkek tipinde saç dökülmesi, aşırı kıllanma gibi durumlarda mutlaka tetkikler istenir ve hormonal bir sorunun olup olmadığı belirlenmeye çalışılır. İleri yaş döneminde ortaya çıkan aknede mutlaka bir hormonal bozukluk olmayabilir. Bu ihtimal mutlaka araştırılmalıdır.
Seks hormonları akne sorununun artmasına neden olur mu?
Akne 8-12 yaş döneminde ortaya çıktığında daha çok siyah nokta (komedon) şeklindedir. Hormon seviyeleri ergenlik döneminin ortalarında iyice artmaya başladığında aknenin görünümü de değişir; daha iltihaplı, daha büyük, kızarık, şiş sivilceler gelişmeye başlar. Akne en sık 15-18 yaş grubunda görülür. Genelde 25 yaşından önce geçmeye başlar. Ama bayanların yüzde 12’nde, erkeklerin yüzde 3’ünde 44 yaşa kadar devam etme olasılığı da vardır. Mutlaka bir uzmanı giderek sorunun kaynağına inilmelidir. Sivilcenin beslenmeyle ilgisi yoktur. Bazen halk arasında bunlar konuşulur,ancak bugüne kadar yapılmış böyle bir araştırma yok.
Akne tedavi yöntemleri neler?
Tedavi zaman alabilir; bazen tedavi sonrasında tekrar ettiği de görülebilir. Sabırla tedaviyi devam ettirmek gerekir. Akne izlerini gidermek amacıyla, izlerin özelliklerine göre çeşitli tedaviler önerilebilir. Çeşitli kimyasal soyma yöntemleri, mekanik soyma işlemleri, laserle cilt yenileme bunlardan bazılarıdır. Yüzü temizlemek sivilce çıkmaması için tek başına yeterli değildir. Hatta abartılmış hijyenin akne üzerinde olumsuz etkilerinden bile söz eden makaleler vardır; tahriş olmuş bir ciltte aknenin şiddetini arttıran bazı mikropların daha uygun ortam bulduklarını söyleyebiliriz. Yüzeyde yapılan bu temizlik işlemlerinin akneye sebebiyet veren P. aknes adı verilen mikrop üzerinde olumlu bir etkisi yoktur.”
Dönemsel sivilce ve akne sorunu için doktora gitmeli mi?
Kişileri rahatsız eden her akne olgusu bir doktor yardımıyla çözüme ulaşabilir. Örneğin adet kanaması öncesinde bir iki ufak sivilce çıkıp geçiyorsa ve bu kişide bir rahatsızlık yaratmıyorsa özel bir tedaviye gerek görülmeyebilir. Tedavi kişilerin istekleri üzerine yapılır. Akne sonuçta kendiliğinden geçebilen bir hastalıktır. En önemli etkisi ise ciltte bıraktığı leke ve izlerdir. Bu yüzden tedavi gereklilik taşımaz hasta isteğine göre düzenlenir. Estetik, sosyal ve psikojenik etkileri nedeniyle tedavi önerilerinde bulunulur. Yanı sıra başka yakınmalar varsa kıllanma, adet düzensizliği, saçlarda dökülme gibi durumlarda araştırılması gereken bir durum olarak değerlendirilir.