Aids Kulucka Suresi ve Donemi

Aids’te Kuluçka Devresi, Aids Hastalığı

Kuluçka devresi sözcüğünden ne an­lıyoruz?

Bu sözcük mikrobun vücuda alınışı ile ilk has­talık belirtilerinin ortaya çıkışı arasındaki za­man aralığını tanımlar.

AİDS için ise mikrobu taşıyan kişi ile korunma­sız cinsel ilişki veya ortak enjektör kullanımı ile hastalığa ait ilk belirtilerin (gece terlemesi, lenf düğümlerinde büyüme, nörolojik belirtiler) görülmesi arasından geçen süredir kuluçka devresi.

AIDS’te kuluçka devresi ne kadar sürer?

Hastalık mikrobun alınışından altı ay sonra görülebilir. Bu süre bazen sekiz, dokuz ay, hatta on dört yıl sonraya kadar uzayabilir. Örneklersek frengide bu süre ortalama üç hafta­dır. Bel soğukluğunda bir ila üç gün, yumuşak şankr ve tifüsde üç haftaya kadar, tüberküloz­da daha uzun bir süre, kuduzda ise iki hafta­dan bir yıla kadar uzayan bir süreyi kapsa­maktadır kuluçka devresi.

AIDS’te kuluçka devresi için ortala­ma bir süre sözkonusu mudur?

Şu anki gözlemler mikrobun alınışından ge­nellikle on ila onbeş yıl sonra hastalığın ortaya çıktığını göstermektedir. Kuluçka devresi için ortalama bir süreden söz etmek olası değil. Çünkü hastalığı tanıyalı oldukça az bir süre geçmiş durumda.

AIDS virüsünü alan kişinin hastalığa yakalanması nelere bağlıdır?

Bu daha çok kişinin savunma sisteminin mik­robu aldığı zamanki gücüne bağlıdır. Mikro­bun alınışından sonraki durum da önemlidir. Başka enfeksiyon hastalıklarına yakalanmak, sigara, uyuşturucu bağımlılığı, kötü beslenme, alkol, uykusuzluk gibi olumsuz yaşam biçimi içinde olma da hastalığın ortaya çıkışını hazır­layıcı etkenlerdendir.

Virüsün almışı ile hastalığın başla­ması arasındaki devrenin tipik belir­tileri var mıdır?

Evet. AİDS virüsünü alanlarda hastalığın esas tablosu henüz oluşmadan immün sistemin za­rara uğradığını gösteren bazı değişimlere rastlanır. Bu süreci tanımlayan değişik kısalt­malar kullanılmaktadır: ARC, LAS ya da Pre AİDS (AİDS öncesi) gibi.

LAS nedir?

LAS, lenfadenopati sendromunun (lenf dü­ğümlerinin büyüdüğü hastalık tablosu) kısaltıl­mış şeklidir. Fransız araştırmacılar lenf düğümlerindeki belirgin büyümenin bu ara süre­cin en tipik belirtisi olduğu görüşündedirler.

ARC ne anlama gelmektedir?

ARC, ‘AlDS-related complex” in kısaltılmış şeklidir. AİDS enfeksiyonu nedeniyle başgös-teren immün yetersizliği tanımlar.

Virüsün alınışı ile gerçek hastalık tablosunun ortaya çıkışı arasındaki süreçte hangi şikayetler baş gösterir?

LAS ve ARC’da örneğin lenf düğümlerinin uzun süre büyümüş kalması, sinsi ateş, gece terlemesi, kilo kaybı ve nedeni belirsiz deri dö­küntüleri görülür.

AIDS virüsünü almış kişide ara süre­cin belirtileri görülüyorsa bu kişide mutlaka esas hastalık tablosunun da ortaya çıkacağı anlamına mı gelmek­tedir?

ARC ve LAS, uzun hatta yıllarca devam ede­bilir. Bu tanımlar AİDS etkeni vücuda alındıkta sonra yaşanacak ara sürecin gidiş biçimini ifa­de eder.

AIDS nasıl farkedilir?

AİDS’in diğer bazı hastalıklarla da karıştırabi­lecek belirtileri vardır. Bu nedenle hastalığın karakteristik olmayan belirtileri vardır denebi­lir. Ama yine de şu belirtiler AİDS’i düşündür­melidir:

Kişi kendini sürekli yorgun ve bitki hissedi­yorsa,
İşyerinde çalışma gücünde belirgin bir düşüş hissediyorsa;
Kısa sürede belirgin kilo kaybı sözkonusu ise (dört haftada kilosunun yüzde onundan fazla­sını kaybetmek gibi)
Gece çamaşır değiştirecek ölçüde terliyorsa,
En az iki lenf düğümünde dört haftadan uzun süre büyüme hissediyorsa;
Uzun süren ishaller oluyorsa;
Bu hastalık belirtilerine başka bir neden bulu­namadığında AİDS akla gelmelidir.

AIDS tablosu nedir?

Tıp adamları AİDS etkeninin bütün tahrip gü­cünü ortaya koyduğu hastalık tablosuna bu adı vermekteler. Hastalık tablosu ortaya çıktı­ğında AİDS virüsü HIV; vücut savunma mer­kezinin kumanda hücreleri olan T-Yardımcı hücrelerini oldukça tahrip etmiş durumdadır. Virüsle savaşacak tek güç olan immün sistem paramparça olmuştur. Hasta diğer hastalık et­kenlerine karşı da korunmasız kalmıştır.

AİDS hastalık tablosu ortaya çıktı­ğında bu tabloda başka hangi hasta­lıklara rastlanır?

Oportünist enfeksiyonlara, özel tümörlere (Kaposi sarkomu) ve nörolojik belirtilere rastlanır.

Oportünist enfeksiyon ne demektir?

Oportünist (fırsatçı) enfeksiyonlar vücut im­mün sisteminin güçsüzleşmesine bağlı olarak meydana çıkan enfeksiyonlardır. İmmün sis­tem güçlü olduğunda bu hastalık etkenleri ile kolayca başa çıkabilmektedir. Sağlıklı kişiler için bu enfeksiyon etkenleri zararsızdır.

AIDS tablosunda hangi fırsatçı en­feksiyonlara rastlanır?

Pneumocystis carinii’nin neden olduğu akci­ğer enfeksiyonları,
Ağız, yutak, yemek borusunu tutan, beyaz pamuk tarlası görünümündeki (candida) man­tar enfeksiyonları bütün vücuda yayılma gös­terebilirler.
Tek hücreli kriptosporların neden olduğu günde yirmi kez dışkılamayı gerektirecek ka­dar ağır ishaller, ki bu ishaller haftalarca süre­bilmektedir.
Herpes zoster (Zona),
Sık tekrarlayan herpes simplex (uçuk) enfek­siyonları,
Toxoplazmozis,
Tüberküloz,
Deride birden beliren siğiller ya da cinsel or­ganlarda ortaya çıkan virüslerin meydana ge­tirdiği papillomlar.