Afyon Kaplıcaları

Afyon ili jeolojik yapısından ötürü kaplıcaları ile ün yapmıştır. Bu kaplıcaların içerdiği kimyasal elemanlar tıbbi yönden de burasını önemli kılmıştır. Afyon çevresinde sıcak su kaynağı olan çok sayıda hamam ve kaplıca bulunmaktadır. Afyon kaplıcaları uluslar arası düzeyde ün yapmıştır.

Frigler döneminden itibaren buradaki sıcak su kaynaklarından yararlanılmış, Romalılar, Bizanslılar, Selçuklular ve Osmanlılar yörede bir takım tesisler kurmuşlardır. Bunların en ünlüleri Gazlıgöl Kaplıcası ile Hüdai Kaplıcalarıdır.

Gazlıgöl Kaplıcası (Merkez)

Afyon’a 21 km. uzaklıkta, Afyon-Eskişehir demiryolu üzerindeki Hamamköy’de bulunmaktadır. Buradaki kaplıcaların çok eski tarihlere inen geçmişleri vardır. Gazlıgöl kaplıcalarında faaliyette olan dört hamamdan en eskisi olan Eskihamam Roma döneminden beri kullanılmaktadır.

Gazlıgöl Kaplıcaları ile mitolojik bir öykü vardır. Bu öyküye göre; Kral Midas’ın çocuğu olmamış, üzüntüsünden her gece Tanrı’ya yalvarmış. Nihayet günün birinde kralın bir kızı olmuş; kız büyümüş ve genç kız olduğunda vücudunun her tarafını çıbanlar sarmış, hiçbir hekim iyileştirememiş. Acı ve ağrılara dayanamayan genç kız, yollara düşmüş ve dağ tepe demeden dolaşmaya başlamış. Bu arada kral Midas kızının kollanması amacı ile peşine gözcüler takmış. Afyon yakınlarına kadar gelen kız, susamış ve bugünkü Gazlıgöl Kaplıcasının bulunduğu yerde bir su görmüş ve bu sudan içmiş. Suyun vücuduna değdiği yerlerde sancılarının kesildiğini, içinin rahatladığını gören genç kız kendisini suyun içerisine atmış. Daha sonra yorgunluktan yeşillikler üzerine uzanmış ve orada uyuyakalmış. Uyandığında kız, suyun yansımasında eski güzelliğine kavuştuğunu, çıbanların kaybolduğunu görmüş. Sarayına döndüğünde Kral Midas kızına sormuş: Seni hangi hekim iyileştirdi. Söyle de onu hekimbaşı yapayım demiş. Bunun üzerine kız; beni hekim değil ülkende çıkan sıcak bir su iyileştirdi diye cevap vermiş. Kral Midas kaynağın olduğu yerde bir hamam yapılmasını ve bütün dertlilerin orada derman bulmasını istemiş. Böylece Gazlıgöl kaplıcaları Friglerden günümüze kadar kullanılmıştır.

Osmanlı döneminde Fatih Sultan Mehmet de Karamanoğulları seferine çıkarken yolu üzerindeki Gazlıgöl Kaplıcalarına uğramış ve burasını imar ettirmiştir.

Gazlıgöl Kaplıcası kimyasal olarak suyunun içerisinde klorür, bromür, iyodür, florür, nitrat, sülfat, nitrit, hidrofosfat, karbonat, hidroarsenat, bikarbonat elemanları ile karbondioksit ve hidrojen gibi gazlar bulunmaktadır. Kaplıcanın sıcaklığı 64 C’dir. Bu kaplıcanın mide, karaciğer, safra kesesi, böbrek taşı, damar sertliğinin giderilmesinde büyük yararları olduğu ve tansiyon düşürücü niteliği ile de tanınmıştır.

Hüdai Kaplıcaları (Sandıklı)

Sandıklı İlçesine 8 km. uzaklıkta olan Hüdai Kaplıcaları çamur banyoları ile ünlüdür. Bu kaplıcalarda Hıristiyanlığın ilk yıllarından itibaren şifa aranmıştır. Hıristiyanlığın ilk yıllarında o çevrenin Başpiskoposu Aziz Michael bu kaplıcalarda hastaları tedavi ederek mucizeler göstermiş ve bu olay tarihe “Aziz Michael’in Mucizeleri” olarak geçmiştir. Bizans döneminde yapılan hamamlardan üç tanesi günümüze kadar ulaşmıştır.

Kaplıcanın suları jeolojik bir çatlama sonucu 500 m. derinlikten kaynamaktadır. Kaplıcanın şifalı çamurları ise özel bir şekilde hazırlanan toprağın 60 C’lik şifalı suyun karıştırılması ile elde edilmektedir. Böylece 45 C sıcaklıkta bir çamur oluşturulmaktadır. Suyun kalsiyumsülfatı radyoaktiviteli olup, romatizma, nevralji, safra yolları, kadın hastalıkları, metabolizma bozukluklarına iyi gelmektedir.

Afyonkarahisar’daki Diğer Kaplıcalar

Afyon’a 18 km. uzaklıktaki Araplı Dere yakınında Gecek Kaplıcası, Eski hamam (Büyük hamam), Çelikli veya Kapıaltı isimleri ile tanınmıştır. Küçük Hamam ise Kükürtlü veya Hacethane olarak bilinmektedir. Bu kaplıcalarda romatizma, metabolizma bozuklukları, cilt ve sinir rahatsızlıkları, kadın hastalıklarının tedavisinde faydalı olduğu görülmüştür.

Afyon’a 16 km. uzaklıktaki Ömerli kaplıcasının öyküsüne göre; Ömer dede isimli bir çoban yeri kazarak bu kaynağı bulmuştur. Bu kaplıcanın da kadın hastalıkları, nevralji, romatizma, kırıklar ve metabolizma bozukluğu tedavisinde yarar sağladığı görülmüştür.

Bolvadin’e 30 km. uzaklıkta Heybeli Kaplıcasının üç ayrı kaynağı olup, burada içme ve banyo tedavisi yapılmaktadır. Özellikle romatizma, nevralji, nefrit ve kadın hastalıkları tedavisinde yararlılığı görülmüştür.
Bu kaplıcaların dışında Kaya Hamamı, Kınık Ilıcası, Uyuz Hamamı ve Bülgüldek Hamamı da tarihi çağlardan itibaren bilinmekte ve sularından yararlanılmaktadır.