ADET KANAMALARINI KONTROL ETMEK
Kadınlar çocukluktan çıkıp, menopoza girene kadar her ay bir süre aynı sıkıntıları yaşamak zorunda kalıyorlar. Eğer bir hastalık veya menopoz yok ise en azından bir yıl adet görmemenin tek yolu hamile kalmaktır. Ama tabii ki bu da herkesin tercihi olamaz. Sözünü ettiğiniz sorunu çözmek için bir yeni yol var.
İlk doğum kontrol hapları 1960 yılında piyasaya çıktığında kadınların normal adet düzenlerini taklit etmek üzere hazırlanmışlardı. Belli bir süre haplar alınıyor ve ardından kesilerek aylık adet kanamasının olmasına müsaade ediliyordu. Aslında bunun, kadınlar ve doktorlarını rahatlatmak, herşeyin normal görünmesini sağlamak için yapıldığı söylenmektedir. Tıbben, her ay adet kanaması olması hiç de gerekli değildir.
Adet kanamasını kontrol etmek için neler yapılabilir? Tek tip doğum kontrol haplarının bulunduğu uzun yılların ardından son zamanlarda iki yeni tür daha piyasaya sürüldü. Bir tanesi adet kanamasını ayda üç gün ile sınırlıyabiliyor, diğer ise sadece senede dört kez adet görmeye neden oluyor. Ülkemizde durumu tam olarak bilmemekle beraber, batıda kadınların yarısının hiç aylık adet kanaması istemediklerini okuyoruz. İşte bu yüzden geçtiğimiz yılın Mayıs ayında Amerikan İlaç ve Gıda Dairesi (FDA) yeni bir doğum kontrol hapını onayladı.
En son buluş. Bu ilaç aynı eski haplar gibi, kullanmasında engel bulunmayan kadınların yeni doğum kontrol hapı. Ancak en önemli özelliği bir yıl boyunca ara vermeden alınması ve adet kanamalarını da bir yıl süre ile tamamen ortadan kaldırması. İlaç kesildiğinde de ilk kanama üç ay içerisinde oluyor. Bu yeni hap sayesinde kadınların vücutlarını istedikleri gibi kontrol etme hakları da sağlanmış oluyor. Üretici firmanın verdiği bilgilere göre, ilacı kullanın kadınların %60’ı altı ay içerisinde adet görmemeye başlıyor. Kadınların düzenli aylık kanamalarının tıbbi bir gerekçesi olmadığı veya kontrollü olarak hiç adet görmemenin de bir sağlık riski taşımadığı tekrarlanıyor.
Yan etkileri var mı? Ancak şimdilik biraz temkinli olmak gerektiğini düşünüyorum. Zira ilaç oldukça yeni ve uzun dönem yan etkileri hakkında kesin bir şey söylemek için erken. Halen kullanılmakta olan doğum kontrol haplarının bilinen yan etki ve riskleri ise şöyle sıralanabilir. Bacaklar,beyin veya kalpte pıhtı oluşumuna neden olabiliyorlar. Bulantı, memelerde ağrı, sivilceler ve baş ağrısı da yapabiliyorlar. Fakat burada en çok üzerinde durulması gereken şey, bu ilaçların doğum kontrolünde çok etkili olarak bir tür devrim yapmış olmaları ve modern doz ayarlamaları ile doğru kişiler tarafından kullanıldıklarında yukarıda saydığım risklerin çok çok aza inmesidir. Bir doğum kontrol hapı almayı düşünüyorsanız kadın doğum uzmanından fikir almalısınız. En zararsızı ancak kendisi seçecektir. Yeni ilacın normal adet dönemlerine dönmeyi engellemediği ve doğurganlığı da kötü etkilemediği söylenmektedir. Özellikle sigara içen kadınlarda da pıhtı oluşumu ihtimali mevcuttur. Ara sıra küçük kanamalar da olabiliyor. Bir güçlük ise düzenli adet görme olmadığından kadınların hamile kaldıklarını anlamaları gecikebiliyor. En son eklemek istediğim ise, yeni ilacın da aynı halen kullanılanlarda olduğu gibi, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve AİDS bulaşmasına engel olmadığıdır.
Dr. Metin Okucu