FORMÜLÜ :
Bir ölçek (5 ml) 1.25 mg triprolidin HCI, 30 mg psödoefedrin HCI ve 10 mg dekstrometorfan HBr içerir. ACTIDEM berrak, kırmızı, böğürtlen tadındadır. Yardımcı maddeler: Sorbitol çözeltisi, şeker, sodyum benzoat, metil paraben, ponceau 4R, alkol, böğürtlen aroması, mentol, vanilya aroması.
FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ :
Farmakodinamik Özellikleri:
Psödoefedrin: Direkt ve indirekt sempatomimetik aktivitesi olan bir üst solunum yolları dekonjestanıdır. Psödoefedrin taşikardi oluşturması ve sistolik kan basıncını yükseltmesi ve merkezi sinir sistemini uyarması bakımından efedrinden daha az güçlüdür. Psödoefedrin, dekonjestan (burnu açıcı ve burun akıntısını durdurucu) etkisini 30 dakika içinde gösterir ve bu etki en az 4 saat devam eder.
Triprolidin: Güçlü, kompetitif bir histamin H1-reseptör antagonistidir. Bir alkilamin olarak, triprolidin minimum antikolinerjik etkiye sahiptir. Triprolidin, tamamen veya kısmen histamin salıverilmesinin tetiklediği durumlarda semptomatik düzelme sağlar. Yetişkinlerde 2.5 mg’lık triprolidin tek bir dozunun oral uygulamasını takiben etkinin başlaması, deride histamin nedenli kızarıklık ve kabarcık oluşumunu önleme yeteneğiyle belirlendiği üzere 1-2 saat içindedir. Doruk etkisi yaklaşık 3 saatte meydana gelir ve aktivitesi sonra azalmakla beraber, tek bir dozdan 8 saat sonra, histamin nedenli kızarıklık ve kabarcık oluşumunu önemli oranda önlemeye devam eder.
Dekstrometorfan: Dekstrometorfan opioid olmayan antitussif (öksürük giderici) bir preparattır. Antitussif etkisini medulla oblongatada bulunan öksürük merkezi üzerinde gösterir ve öksürük refleksi eşiğini yükseltir. 10-20 mg’lık tek bir oral dekstrometorfan dozu 1 saat içinde antitussif etkisini gösterir ve etkisi en az 4 saat sürer.
Farmakokinetik Özellikleri:
Emilim: Psödoefedrin ve triprolidin ve dekstrometorfan oral alımı takiben barsaklardan iyi emilir.
Dekstrometorfan: Dekstrometorfan metabolizmasındaki bireysel farklılıklardan ötürü, farmakokinetik değerleri oldukça değişkendir. 20 mg dekstrometorfan dozunun alınmasını takiben sağlıklı gönüllülerde, uygulamadan 2.5 saat sonra Cmax litrede <1 mikrogram’dan 8 mikrogram’a değişkenlik göstermiştir.
Triprolidin ve psödoefedrin: Sağlıklı gönüllülere, 10 ml Actifed şurup (2.5 mg triprolidin ve 60 mg psödoefedrin hidroklorür) uygulandıktan sonra aşağıdaki farmakokinetik değerler bulunmuştur:
Triprolidin: İlacın alımını takiben 1.5 saat (Tmax) sonra ulaşılan doruk plazma konsantrasyonu 6.0 ng/mldir.
Psödoefedrin: Şurup uygulamasını takiben 1.5 saat sonra Tmax değerine ulaşılırken Cmax değeri yaklaşık 180 ng/ml’dir.
Dağılım: Şurup için psödoefedrinin sanal dağılım hacmi (Vd/F) yaklaşık 2.8 litre/kg,. triprolidinin sanal dağılım hacmi yaklaşık 7.5 litre/kg’dır. Karaciğerdeki büyük ölçüde pre-sistemik metabolizması nedeniyle, oral verilen dekstrometorfanın dağılımının ayrıntılı bir analizi yoktur.
Metabolizma ve eliminasyon: Psödoefedrin: Plazma yarılanma–ömrü yaklaşık 5.5 saattir. Psödoefedrin, karaciğerde N-demetilasyon yoluyla aktif bir metabolit olan norpsödoefedrine kısmen metabolize olur. Psödoefedrin ve metaboliti idrar yolu ile dışarı atılmaktadır. Dozun %55 ile %90'ı değişikliğe uğramadan idrar yolu ile dışarı atılır. Psödoefedrinin görünür toplam vücut klerensi (Cl/F) yaklaşık 7.5 ml/dak/kg’dır. Eliminasyon hız sabiti (Kcl) yaklaşık 0.13 saat-1’tir. İdrar asitleştirildiğinde psödoefedrinin idrar yolu ile atım hızı artmaktadır. Bunun tersine idrar pH'sı arttıkça idrar yolu ile atım hızı azalmaktadır.
Triprolidin: Yarılanma ömrü yaklaşık 3.2 saattir. Hayvanlar üzerinde yapılan hepatik mikrozomal enzim araştırmaları esas olarak toluen metil grubunun oksitlenmiş bir ürünü ile birkaç triprolidin metabolitinin varlığını göstermiştir. İnsanda verilen dozun sadece %1'inin 24 saatlik bir süre içinde değişikliğe uğramamış triprolidin olarak dışarı atıldığı kaydedilmiştir. Triprolidinin görünür toplam vücut klerensi(Cl/F) yaklaşık 30-37 ml/dak/kg’dır. Eliminasyon hız sabiti (Kcl) yaklaşık 0.26 saat -1’dir.
Dekstrometorfan: Dekstrometorfan oral alımı takiben karaciğerde hızlı ve geniş ölçüde ilk-geçiş metabolizmasına uğrar. İnsan gönüllülerde genetik olarak kontrol edilen o-demetilasyon dekstrometorfan farmakokinetiğinin başlıca determinantıdır. Bu oksidasyon sürecinin farklı fenotipleri vardır ve bu denekler arasında oldukça değişken bir farmakokinetiğe yol açar. Metabolize olmayan dekstrometorfan, üç demetillenmiş morfinan metabolitiyle beraber: dekstrorfan (3-hidroksi-N-metilmorfinan olarak da bilinir), 3-hidroksimorfinan ve 3-metoksimorfinan idrardaki konjugasyon ürünleri olarak belirlenir. Dekstrorfan başlıca metabolit olup antitussif etkisi de vardır.
Renal Yetmezlikte Farmakokinetik: Çeşitli derecelerde renal yetmezlik olan hastalarda tek doz Duact kapsül (8 mg akrivastin+60 mg psödoefedrin) uygulanmasını takiben orta şiddetli ve şiddetli renal yetmezliği olan hastalarda psödoefedrin Cmax değeri sağlıklı gönüllülerdeki Cmax değerlerine nazaran 1.5 kat artmıştır. Tmax renal yetmezlikten etkilenmemiştir. t1/2 hafif ve şiddetli renal yetmezlikte sağlıklı gönüllülere nazaran sırayla 3 ve12 kat artmıştır. Renal yetmezlik olan hastalarda Actidem şurup veya triprolidin veya dekstrometorfan ile yapılmış spesifik çalışmalar yoktur.
Hepatik yetmezlikte Farmakokinetik: Hepatik yetmezlikte Actidem şurup, triprolidin psödoefedrin veya dekstrometorfan ile yapılmış spesifik çalışmalar yoktur.
Yaşlılarda Farmakokinetik: Yaşlı gönüllülerde Duact kapsül (8 mg akrivastin+60 mg psödoefedrin) verilmesini takiben, t1/2 sağlıklı gönüllüllere nazaran 1.4 kat artmıştır. Görünen Cl/F sağlıklı gönüllülerdekinin 0.8’idir ve Vd/F esas olarak değişmemiştir. Yaşlılarda Actidem şurup, triprolidin veya dekstrometorfan ile yapılmış spesifik çalışmalar yoktur.
ENDİKASYONLARI ( İlacın Kullanıldığı Durumlar, Hastalıklar ) :
Actidem, bir histamin H1-reseptör antagonisti, nazal mukoza ve sinüsler gibi üst solunum yolları mukozalarının dekonjestanı ve bir antitussif kombinasyonudur. Bu kombinasyonun yararlı olduğu üst solunum yolları rahatsızlıklarında (alerjik nezle, vazomotor nezle, öksürük gibi) semptomatik rahatlama sağlar.
KONTRENDİKASYONLARI ( İlacın Kullanılmaması Gereken Durumlar ) :
Actidem daha önce bu ilaca ve ilacın bileşenlerine ve akrivastine karşı aşırıduyarlılık gösterdiği bilinen bireylerde kontrendikedir. Actidem, ciddi hipertansiyon ve şiddetli koroner arter hastalığı olan hastalarda kontrendikedir. Actidem şiddetli hepatik yetmezlikte kontrendikedir. Önceki iki hafta içinde monoamin oksidaz inhibitörleri (antibakteryal ajan furazolidon dahil) almış veya almaya devam edenlerde kontrendikedir. Psödoefedrin ve bu tip bir ilacın birlikte kullanılması bazen kan basıncının yükselmesine neden olabilir.
Actidem ayrıca, dekstrometorfan içeren ürünler ve monoamin oksidaz inhibitörleri ile birlikte kullanıldığında bazen hiperpireksi, aritmi, myoklonus semptomlarına veya komaya yol açabilir.
Dekstrometorfan, merkezi etkili diğer bütün öksürük gidericilerde olduğu gibi solunum yetersizliği olan ya da bu riski taşıyan hastalara verilmemelidir. Actidem, kronik ve devamlı öksürüğü olan sigara içenlerde, astım veya amfizem hastalarında veya öksürükle birlikte aşırı sekresyon görülen durumlarda kullanılmamalıdır.
YAN ETKİLER / ADVERS ETKİLER :
Psödoefedrin: Uyku bozuklukları ve nadiren halusinasyonları içeren merkezi sinir sistemi uyarılması görülebilir. Psödoefedrin ile seyrek olarak tahrişli veya tahrişsiz deri döküntüleri bildirilmiştir. Psödoefedrin alan erkek hastalarda üriner retansiyon da bildirilmiştir; mevcut bir prostat büyümesi önemli bir predispozan faktör olabilir.
Triprolidin: Triprolidin sersemlik yapabilir. Seyrek olarak tahrişli veya tahrişsiz deri döküntüleri bildirilmiştir. Ağız, burun ve boğazda kuruma olabilir. Taşikardi oluşturabilir.
Dekstrometorfan: Dekstrometorfana atfedilen yan etkiler yaygın değildir; bazen mide bulantısı, kusma veya gastrointestinal bozukluklar olabilir. Dekstrometorfanın fazla miktarlarda kullanımı ile ilgili az sayıda rapor olmasına rağmen, terapötik dozlarda ilaç bağımlılığını gösteren hiçbir kanıt yoktur.
BEKLENMEYEN BİR ETKİ GÖRÜLDÜĞÜNDE DOKTORUNUZA BAŞVURUNUZ.
İLAÇ ETKİLEŞMELERİ VE DİĞER ETKİLEŞİMLER :
Psödoefedrin içermesinden dolayı Actidem öksürük şurubu bretilyum, betanidin, guanetidin, debrizokin, metildopa ve β-adrenerjik bloker maddeler gibi sempatik aktivite üzerinden etkili ilaçların hipotansif etkisini kısmen tersine çevirebilir (Uyarılar/Önlemler bölümüne bakınız).
Actidem dekonjestanlar, trisiklik antidepresanlar, iştah bastırıcılar ve amfetamin benzeri psikostimülanlar gibi sempatomimetik maddeler veya sempatomimetik aminlerin katabolizmasını engelleyen MAOI(furazolidon dahil) ile birlikte kullanılması bazen kan basıncının yükselmesine neden olabilir (Kontrendikasyonlar ve Uyarılar/Önlemler bölümlerine bakınız).
Objektif veriler olmamakla beraber, Actidem alkol ve diğer merkezi etkili sedatiflerle beraber kullanılmamalıdır (bkz İlaç Etkileşimleri).
DOZU VE KULLANIM ŞEKLİ :
Doktor tarafından başka şekilde tavsiye edilmediği taktirde;
Yetişkin ve 12 yaş ve üzeri çocuklar: Günde üç veya dört kez 10ml (2 ölçek)(2.5 mg triprolidin hidroklorür, 60 mg psödoefedrin hidroklorür ve 20 mg dekstrometorfan hidrobromür) oral olarak alınabilir. Maximum günlük doz. 40 ml(10 mg triprolidin hidroklorür, 240 mg psödoefedrin hidroklorür, 80 mg dekstrometorfan hidrobromür)
6-11 yaş arası çocuklar: Günde üç dört kez 5ml (1 ölçek)(1.25 mg triprolidin hidroklorür, 30 mg psödoefedrin hidroklorür ve 10 mg dekstrometorfan hidrobromür) oral olarak alınabilir. Maximum günlük doz: 20 ml (5 mg triprolidin hidroklorür, 120 mg psödoefedrin hidroklorür, 40 mg dekstrometorfan hidrobromür)
2-5 yaş arası çocuklar: Günde üç dört kez 2.5ml (1/2 ölçek)(0.625 mg triprolidin hidroklorür, 15 mg psödoefedrin hidroklorür ve 5 mg dekstrometorfan hidrobromür) oral olarak alınabilir. Maximum günlük doz: 10 ml(2.5 mg triprolidin hidroklorür, 60 mg psödoefedrin hidroklorür, 20 mg dekstrometorfan hidrobromür)
2 yaş altı çocuklar 2 yaşın altındaki çocuklarda doktor tavsiyesi dışında verilmesi uygun değildir. 6 ay-2 yaş altı: Günde üç dört kez 1.25 ml (1/4 ölçek)(0.31 mg triprolidin hidroklorür, 7.5 mg psödoefedrin hidroklorür ve 2.5 mg dekstrometorfan hidrobromür) oral olarak.
Maximum günlük doz: 5 ml (1.25 mg triprolidin hidroklorür, 30 mg psödoefedrin hidroklorür ve 10 mg dekstrometorfan hidrobromür).
Yaşlılar: Normal yetişkin dozu uygundur.
Hepatik yetmezlik: Hafif ve orta şiddetli hepatik yetmezlikte dikkatli olmakla beraber normal yetişkin dozu uygundur (Şiddetli hepatik yetmezlik için Kontrendikasyonlar’a bkz).
Renal Yetmezlik: Orta şiddetli ve şiddetli böbrek yetmezliği olan hastalara özellikle beraberinde kardiyovasküler hastalık varsa Actidem verilirken dikkatli olmalıdır(bkz. Farmakokinetik özellikleri).
Doz Aşımı
Semptom ve Belirtiler: Tavsiye edilen dozlarla görülen yan etkilere ilaveten akut Actidem şurup aşırı dozajında letarji, başdönmesi, nistagmus, ataksi, halsizlik, hipotonisite, solunum depresyonu, deri ve mukoz membranlarda kuruluk, hiperpreksi, hiperaktivite, tremor, konvülsiyonlar, irritabilite, huzursuzluk, palpitasyon ve hipertansiyon görülebilir.
Tedavi:Solunum destekleyici, koruyucu ve konvülsiyonları kontrol edici gerekli tedbirler alınmalıdır. Endike olduğu taktirde, gastrik lavaj uygulanmalıdır. Mesanenin kateterizasyonu gerekli olabilir. Arzu edilirse, psödoefedrin atılımının hızlandırılması için asit diürez ve diyaliz uygulanabilir; ancak bu prosedürün potansiyel terapötik yararı tartışmalıdır. Doz aşımında diyalizin değeri bilinmemektedir; ancak 60 mg psödoefedrin+8 mg akrivastin içeren bir kombinasyon preparatında dört saatlik hemodiyalizle vücuttaki toplam psödoefedrinin yaklaşık %20’si uzaklaştırılmıştır. Nalokson, bir çocukta dekstrometorfan toksisitesinde spesifik bir antagonist olarak başarı ile kullanılmıştır.
Saklama Koşulu 25°C’nin altında, oda sıcaklığında saklayınız. Işıktan koruyunuz. Buzdolabında saklanmamalıdır
