Acil kontrasepsion
(postkoital) cinsel ilişkiden sonra oluşması istenmeyen hamileliğin
önlenmesidir.Acil kontrasepsion (doğum kontrol) kulanım uygulamaları
1960′larda ilk kez yüsek doz östrojen, 1970′lerde östrojen ile
progesteron ve 1976′larda postkoital (Rahim İçi Araç)RIA ilk kez
kullanılmıştır.İnsanlar doğum kontrol konusunda bilinçli olmalarina
rağmen cinsel ilişki sırasında kondom yırtılmaları korunmayı unutma
gibi nedenlerle istenmeyen bir gebelik durumu ile karşı karşıya
kalabilirler.Bunun yanısıra cinsel saldırıya (tecavüz) ugramış
kadınların istenmeyen bir gebeliği önlemek istemeleri tartışmasız
olarak her kadının hakkıdır.
Acil Kontrasepsion Gebelikte ve Düşük Yaptırıcı Olarak Kullanılırmı?
Acil Kontrasepsion korunmasısız ilişkiden sonra istenmeyen
gebeliklerin,dölenmiş yumurtanın uterus duvarına yerleşmesinden önce
mudahale edilerek önlenmesidir ve gebelik oluştuktan sonra etkili
değildir.Dölenmiş yumurtanın uterus duvarına yerleşmesinden sonra
kullanılamaz ve düşük yaptırma etkisi yoktur.
Acil Kontrasepsion Hangi Durumlarda kullanılır?
Acil Kontrasepsion korunmasız cinsel ilşki sonrasında,kondom
yırtılması ve kondomun hatalı kullanımında,kombine haplarda birinin
alınması unutuldugunda ve cinsel bir saldırı (tecavüze uğramak) gibi
istenmeyen olaylar sonrasında kullanılır.
Ne zaman Kullanılmalıdır?
Acil Kontrasepsion dölenmiş yumurtanın uterus duvarına yerleşmesinden
önce mudahale edilerek gebeliğin önlenmesidir ve korunmasız ilişki veya
korunmak için kullanılan yöntemlerde hata yapıldıktan sonraki yetmişiki
saat içinde kullanılmalıdır.Acil Kontrasepsion cinsel yolla bulaşan
hastalıklarda asla bir koruyucu degildir.Böyle bir durumda kesinlikle
bir sağlık merkeziden danışmanlık alınmalıdır.Acil Kontrasepsion
mudahalelerinden sonra adet kanamasının normalden farklı olduğu
durumlarda;
1-Adet kanaması herzamankinden daha ağrılı olursa
2-Dört hafta içinde adet olunmamışsa
3-Adet kanaması herzamankinden az olmuşsa gebelik riski vardır mutlaka bir saglık kuruluşuna gidilmelidir.
Acil Kontrasepsion Uygulamaları
Yüksek doz östrojen:Tablet şeklindedir.Yüsek doz
östrojen kullaniminda raporlanmiş başarı oranı %99 olmakla birlikte
mutlaka yetmişiki saat içerisinde kullanılmaya başlanmalıdır.
Progestrin hapları:Adet kanamasının normalin dişinda belirtiler gösterdiğinde ve adat döneminin geciktiği durmlarda kullanılan bir yöntemdir.
Ertesi gün hapı:Dölenmiş yumurtanın uterus duvarına
yerleşmesini önleyen bir yöntemdir.Doğru kullanıldığında raporlanmış
başarı oranı %98′dir.Korunmasız ilşkiden yetmişiki saat içinde
kullanılmaya başlanmalıdır.Ertesi gün hapları otuz miligram östrojen
içerir va sağlık ocaklarında ücretsiz olarak dağıtılmaktadır.Hap
alındıkatan sonraki bir saat içinde bir kusma olursa dozun tekrar
uygulanması tavsiye edilmektedir.