Acil Bolum Tasarim Asamalari

Acil Bölüm Tasarımında Aşamalar

Acil bölüm tasarımında gözönüne alınacak ilk önemli konu, pa­rasal kaynağın miktarıdır. Bu, donanımın tip ve miktarını oldu­ğu kadar, inşa edilecek alanın toplam hacmini de etkileyecektir. Kaynak, tam olarak kararlaştırılmalı ve detaylı bir inşaat planı kararından önce araştırılmalıdır.
İkinci aşamada, bölümün tamamen yeni bir kuruluş şeklinde mi olacağı ya da mevcut kuruluşların yeniden tasarımı ve yeniden inşasını mı kapsayacağıdır. Eğer ikinci durum sözkonusu ise varolan acil bölümünün yapılanma süreci sırasında işlev görmeye devam etmesi, planlama ile sağlanmalıdır. En iyi ve en kolay tasan yöntemi, varolan kuruluşa komşu ve tamamen yeni bir kuruluşu yapılandırmaktır.

Üçüncü aşamada, acil bölümünün hastane binası içinde mi yerle­şeceği veya ayn duran bir yapı mı olacağı belirlenmelidir. Genel­de, eğer acil bölümü hastane binasının içinde yerleştirilirse, hasta akışı ve bölümler arası etkileşimin daha fazla etkinliği olacaktır. Bu durum radyoloji, laboratuvar, eczane gibi ilave hastane servis­lerinin fazlalığı ve katlanmasını önler. Bu aşamada belirlenecek diğer önemli konular, bölüme aynlmış tüm taban alanı, hasta ba­kım yataklarının toplam sayısı, donatım bütçesine karşın inşaat bütçesinin göreceli miktarlan, acil hasta bakımı yanında herhangi bir ilave bölüm işlemleri ve gelecekteki gelişme kapasitesidir.

Tasarı Süresince Öncelikle Gözönüne Alınacak “Dış” Tasarım Etkenleri Şunlardır

1- Ambulans araçlarına ulaşma, çıkış ve park etme alanı,
2- Hasta otomobillerine ulaşma ve yakın park etme yeri,
3- Ayaktan gelen hastaların girişi,
4- Acil olmayan diğer hastalara ve hastane ziyaretçilerine giriş te­min edilip edilmeyeceği,
5- Yakındaki bir helikopter iniş alanına ulaşabilme,
6- Hastane dışındaki “icapçı” hekimler için araçla ulaşma ve park etme,
7- Kimyasal veya radyolojik olarak bulaşmış hastalar için, bölü­mün kendisine girişten önce bir arıtma alanına ulaşım.

Genelde, ambulans, üstü kapalı bir alana girebilmeli ve hastala­rı acil bölüme teslim etmek için geri gitmek zorunda olmamalıdır. “U” şeklindeki bir giriş ve çıkış yolu buna izin verir. Ambulans per­soneline, acil bölüm içinde evrak işlerini tamamlamaları için zaman vermek amacıyla, ambulansın park etmesine yönelik bazı önlemler de gereklidir. En uygun olanı, ambulans girişinin, ayaktan gelen hasta girişinden fiziki olarak ayrılmasıdır. Bu durum, daha az hasta veya yaralı hastaların, daha ciddi yaralı ve hastaları görmesini önleyecektir. Bu, aynı zamanda hasta ve ailelerin araçlarının, am­bulans girişini engelleme ve daraltma sorununu gidermeyi de ko­laylaştırır.

Dördüncü aşama, acil bölümün yerleşimidir. Hastalara kolaylık açısından yapılan yer seviyesinde bir yerleşim merdiven veya asansör kullanımını ortadan kaldırabilir. Hastane binasının köşe­sindeki bir yerleşim köşenin bir tarafında ambulans girişinin, ve diğer tarafından hasta girişinin yapılanmasına olanak verdiği için tercih edilebilir. Bu durum, ambulanslar ile ayaktan gelen hastalann akışım ayınr ve iki ayn park alanına ulaşımı kolaylaştırır.

İdeal olarak acil bölüm, röntgen ve bilgisayarlı tomografi laboratuvarı, dahili ve cerrahi yoğun bakım birimi, kardiyak kateterizas-yon ve elektrofızyoloji laboratuvarı ile ameliyat odalarına dolaysız olarak bitişik yerleştirilmelidir.

Acil bölümün bu şekilde yerleştirilmesi taşıma zamanını olduk­ça düşürecek ve hasta güvenliğini artıracaktır. Bununla birlikte, bir­çok hastanenin planı, tüm bu bölümlerin, acil bölümü ile doğrudan ilişkili olması için uygun değildir. Planlayıcılar, bundan sonra bu di­ğer hastane servislerinin acil bölüm, acil etkileşimi için bir öncelik listesi belirlemelidir. Öncelik listesi kuruluştan kuruluşa değişebilir.

Beşinci aşama, yapılacak bölümde çalışacak tüm personel, baş­langıçtan itibaren tasarım da yer almalıdır. Sonuçtaki plan onla­rın gereksinim ve isteklerini yansıtacağından daha mutlu ola­caklardır. Acil hekimleri ve hemşireleri tasarı planının tüm aşa­malarında yer almalıdırlar. Ancak, aşağıdaki görevlilerle görüş­meleri ve onların düşüncelerini almaları gerekir.

1. Kayıt memurları,
1. Radyoloji ve laboratuvar teknisyenleri,
3. Güvenlik ve polis,
4. Hastane öncesi ve ambulans personeli,
5. Acilde çalışan diğer uzman hekimler,
6. Toplum liderleri,
7. Hastane yöneticileri.

Bu grupların her birine, yapılacak bölüm ile ilgili düşünceleri so­rulmalıdır. Her gruptan bir sözcü veya resmi temsilcinin atanması gerekli olabilir. Tasarım sürecinde erken dönemde de taslak halin­deki kat planları ile ilgili bu grupların her biri bilgilendirilmelidir. Bö­lümün tüm çapının en iyi göstergesi, acil bakım yataklarının sayı­sıdır. Bu sayı, hastaneden hastaneye veya ülkeden ülkeye, aşağı-dakilerin temelinde değişecektir.

1. Hastalar için gereken gizlilik derecesi,
2. Görülen durumların şiddet derecesi,
3. Ortalama ve en fazla günlük hasta sayıları (son beş yıllık hasta hesaplarına göre yapılır),
4. Hastanın acil bölümünden, hastanenin diğer bölümlerine taşın­ması için gereken zaman uzunluğu,
5. Gözlem, ayaktaki cerrahi işlemler, ayaktan endoskopiler gibi di­ğer işlevlere ve yataklara gereksinim olup olmadığı.

Aşağıda yatak sayısı planlamasına ilişkin bir örnek verilmiştir

1. Her yıl, bir acil yatağına 2000 hasta yatar (bu durum, bir has­tanın, acil bölümdeki yatağı 1 saatten daha az sürede işgal ettiği ortalama süre için geçerlidir, eğer acil bölümünden yapılan ka­buller gecikirse daha fazla yatak gerekecektir),
2. Hafif ve orta şiddetteki durumlar için her bir görevdeki hekim ve hemşire başına 8-10 yatak,
3. Anstabil veya tehlikeli durumlar için her bir görev başındaki he­kim ve hemşire için 1-3 yatak,
4. En az yatak sayısı, aşağıdaki denklem ile hesaplanabilir.
5. En az yatak sayısı = 1.5×24 saatte görülen hastaların sayısı x acil bölümünde hastaların kaldığı ortalama saat/24. Örnek bir hesaplamada; her yıl 36.000 hastanın görüldüğü bir acil bölü­mü için her güne 100 hasta, acilde 2 saatlik ortalama kalış sü­resi ile en az yatak sayısı 1.5 x 100 x 2/24 = 12.

6. Eğer acil bölümünden ilgili bölümlere yapılacak hasta nakilleri gecikirse, en az ve en fazla hasta sayısı arasında geniş dalgalan­malar varsa ve eğer acil bölümü alıkoyma veya gözlem gibi di­ğer işlevleri sunacaksa, yukarda hesaplanmış sayılara ilave ya­taklar gerekecektir.
Yatak sayısı belirlendiğinde, kuruluş için alan genişliğinin toplam hacmi belirlenebilir. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) standartlarına göre, her acil yatağı için 50 m2 alan olmalıdır. Bu sayı, tüm destekleyici işlevler ile gereksinim duyulan hızın kap­samını gözönüne aiır. Acil olmayan yatak için ise, kırk metre kare yer alanı önerilmektedir. Bu alan büyüklüğü, ayaktan ge­len hastaların muayene ve tedavisi için yatak büyüklüğündeki alan yerine küçük bölümler kullanılırsa, oldukça azaltılabilir.
Tasarım, aynı zamanda acil bakım yataklarının, odalar içinde ki­şisel ve duvarla çevrilmiş veya çok yataklı açık koğuşlar şeklinde yerleştirilmesine de bağlıdır.
Orta tip bir tasarımda, hasta mahremiyetini sağlamak ve ya­kından gözlem yapmak amacıyla paravanlar kullanılabilir.

Toplam yer alam belirlendiğinde, gereksinim duyulan farklı tip­teki odaların tümünün sıralaması yapılmalıdır. Gözönüne alınacak oda tipleri Tablo 2-2’de sıralanmıştır.
Daha sonra, hasta bakım odalarının görülen tıbbi sorunların çe­şidine göre sınıflandırılması veya tüm odaların hepsinin aynı şekil­de düzenlenmesi için karar verilmelidir.
Tıbbi sorunun şekline göre isimlendirilmiş odalar yerine ay­rı bir seçenek de, hastanın sorununa uygun bir arabanın yata­ğının başına getirilmesi için farklı donanım arabalarını kullan­maktır.

Yarar sağlamayı gözeten bu özel arabaların çeşitleri, küçük cerrahi işlemleri ve damar içine kateter yerleştirilmesinde kullanılan araç-gereç ve ilaçların yamsıra göz/KBB, jinekoloji, ortopedi, pediatri, yanık bakımı,- zehirlenmelerde kullanılan ilaçları da içerir.