Acil Bakim ve Fiziksel Tanilama

Acil Bakım ve Fiziksel Tanımlama

Hasta bakımının tüm yönleriyle ele alınmasında en önemli yaklaşım iyi bir tanılamadır. Hasta tanılanmasmın anlaşılması yo­luyla acil bakım sürecinin uygulanmasına yardım edecek değişik bulgular elde edilir. Ayrıntılı hasta tanılama, hasta problemlerinin uygun teşhisi ve uygun tedavi edici girişimlerin uygulanmasına izin verir. Son yıllarda acil bölüme gelen hastaların sayısında artma ol­ması, kritik durumda olan hastaları tanımak için sürekli çaba har­canması gerektiğini de ortaya koymuştur. Genellikle de acil servis­lerinde bu ilk değerlendirme acil hemşiresine düşmektedir.

Her hasta için tanılama ve girişimlerin derecesi farklı olmasına rağmen, sadece önceliklerin belirlenmesi ve hemen girişimlerin ye­rine getirilmesi bile acil servis hastaları için büyük önem taşır. Uy­gun girişimlere karar vermek için tanılamayı yapan kişinin tanıla­ma sürecini sistematik bir şekilde yerine getirmesi önemlidir. Bu nedenle fiziksel tanılama iyi öğrenilmesi gereken bir beceridir, çün­kü fiziksel tanılama karar vermeyi de içerir. Fiziksel muayenede ba­zı araçların kullanımı önemli olmasına karşın, tanılama gereksini­minin başında yer alan gözlemler araç gerektirmez. Bu sırada kul­lanılacak en önemli araçlar görme, dokunma, koklama, duyma gi­bi duyulardır. Klinik durumlarda toplanan bilginin ne derece önem­li olduğunu yorumlamak gözlemcilerin becerisine bağlıdır.

Acil bölümdeki her hasta için her an kötüleşme potansiyeli var­dır. Eğer küçük değişiklikler gözden kaçar veya ihmal edilirse, bu kötüleşme yalnızca oluşmakla kalmaz, aynı zamanda geriye dönü-şümsüz de olabilir. Acil bölüm personelinin amacı, hastayı teslim aldıkları ilk andan itibaren daha kötüye ya da areste gidişini önle­mek ve diğer taraftan da hastayı iyileştirme çabalarını hızlandır­maktı”.

Fiziksel Tanılamada Karşılaşılan Engeller

1. Mesleki Engeller

Hastayı ilk karşılama ve sıklıkla da ilk değerlendirme yapma acil hemşiresinin sorumluluğunda olmasına karşın, saptanan anor­malliklerin sebebine yönelik bir teşhis oluşturma ve tedaviye başla­ma yalnızca hekimin düşüncesiyle olmaktadır. Bu süreçte hemşire­nin yer alması beklenmez, hatta teşhis kelimesi tıbbi bir terim ola­rak düşünülür. Ancak son yıllarda acil ve kritik bakım alanlarında hasta trafiğinin artması, hastaların bu alanlardan daha fazla bakım talep etmeleri, hekimlerin bu doğrultuda hastalara bakım verme ko­nusunda zaman yetersizlikleri ve aynı zamanda bu alanlarda uz­manlaşan hemşirelerin artması ekip çalışmasını ve karşılıklı güveni kuvvetlendirmiştir. Bu düşünceye sahip bir çok acil ünitesinde hemşireler hastalarım aktif olarak değerlendirmekte ve hastanın stabilizasyonunu sağlamak amacıyla kendi teşhislerini koyup uy­gun girişimlerde bulunabilmektedirler.

2.Kurumsal Engeller

Bir hastayla birden fazla hemşirenin aynı anda iletişim kurması ve veri toplaması tanılama ve girişimler için önemli bir engel olabi­lir. Özellikle hasta paylaşımının olmadığı ünitelerde girişimlerde ge­cikmeler ve tutarsızlıklar görülebilir. Eğer bir hemşire triyaj yapıyor, diğeri hastayı muayene için hazırlıyor ve yaşam bulgularını alıyor, bir başka hemşire tedavi yapıyor, farklı bir hemşirede taburcu edi­yorsa burada ortaya çıkacak sorunları azaltmak için bazı düzenle­melerin yapılmasına gerek vardır. Acil servis hemşirelerinin değişi­mi, hemşire başına düşen hasta sayısının dengelenmesi, tanılama­yı yapacak uygun personelin yetiştirilmesi çevresel engellerin orta­dan kaldırılması (çevrenin iyi aydınlatılması, aşırı gürültüsüz bir or­tam, hasta mahremiyetinin sağlanması v.b) gibi alınacak bazı ön­lemler bu engeli ortadan kaldırabilir.

3. Hastayla İlgili Engeller

Hastaya ait dil problemi, aile bireyleri, hasta ve sağlık bakım ekibi arasında bilgi akışını engelleyebilir. Aynı zamanda acil personelin hastaya karşı tutumlan çok önemlidir. Aceleci, kanşık bir davranış ilişki­nin niteliğini etkileyebilir. Hastaya karşı ön yargılı davranma, hasta­nın davranışı ve görünüşü de tanılama sürecini etkileyebilir. Düşman­ca tavırları olan, sorulan sorulara yanıt vermeyen ya da kişisel hijye­ni çok kötü; pis kokan, bitli ya da herhangi bir bulaşıcı hastalığı olan hastanın tanılanması gecikebilir. Hastanın yaşı da tanılama sürecinde önemlidir. Çok yaşlı ya da çok genç hastalar rahatsızlıklannı tanımla-yamazlar. Yaşlı hastalarda ağn duyusu kaybolmuştur, aynı zamanda konfüze ve unutkan da olabilirler. Küçük bir bebeğin annesi de çocu­ğun yaralanma ya da hastalığını tam olarak tanımlayamaz aynca nö­rolojik, kardiyak ve solunum parametrelerinin çocuk ve yaşlı hastalar­da normal oranlanndan farklı olduğu unutulmamalıdır.

Tüm acil ünitelerinde hasta değerlendirmesinde bu engellerle karşılaşılabilir. Tanılamayı yapan kişi bazan bu işten vazgeçebilir veya bu engelleri aşabilir.

Fiziksel tanılama akıllıca ve uygun kullanımı gerektiren bir araç­tır. Her ne kadar aynı temel beceriler ve teknikler her zaman kulla­nılsa da, hastanın muayenesinde kullanılan sistem yaş ve klinik gereksinimlerine göre çok farklı olabilir. Yetişkin hasta tam bir mu­ayene için istekli olabilir. Ancak 2 yaşındaki bir çocuk genellikle kendisine herhangi birisinin dokunmasını istemez ve normalde ko­laylıkla korkabilir. Muayene eden kişi ne yapması gerektiğine karar vermelidir. Kişinin tam bir muayenesi ve sonuna dek tamlanabilmesi bireysel farklılıklar gösterir.