Kişiliğin Oluşmasını Sağlayan Faktörler
Bu kavramın latincede “O” anlamına geldiği belirtilmektedir.
Sigmund Ferud’a göre bu kavram benlik (EGO) ve üst benlik (SÜPEREGO) ile birlikte insanın kişiliğini oluşturan faktörlerdir. İlkel benlik bu üç faktörden ilkini oluşturmaktadır. İnsanda ilk oluşan da bu faktör olmaktadır. Bu faktör cinsel ve saldıran dürtüleri olmak üzere kalıtımla gelen ve aktarılan ve yine doğuştan gelen içgüdüleri, ruhsal olayları kapsamaktadır. Zamandan ve dış dünyadan kopuk bir faktördür. Hiçbir örgütlenme ile ilgili olmadiği belirtilmektedir. Akıl ve mantıkla da ilgili olmadığı gibi çatışma durumundaki dürtülerin tümünü bir arada barındırdığı, haz ve elemi de ilke edindiği anlaşılmaktadır. Dürtüler, anında doyurulmanın yollarını arar ya da doyumu sağlamak için anlaşır ve birleşirler.
Psikanaliz kuramına göre, bilimsel yaşamın sürdürülmesi için gerekli enerjiyi ilkel benlik sağlamaktadır. İlkel benliğin yetişkinlerde bilinç dışı çocuklukta ise nisbeten bilinçli olduğu belirlenmektedir. İlkel benlik şakalarda, dil sürçmelerinde, sanatta, bir ölçüde de bilinçsiz davranış ve söylemlerde ortaya çıkmaktadır. Sigmund Freud’a göre ise, nevrotik belirtilerin çözümü ile rüyaların yorumunda ortaya çıkabilmektedir.
Bugün birçok psikanalist ilkel benliğin ve kavramının aşırı bir biçimde basite indirgendiği düşüncesinde oldukları belirtilmektedir. Yine insan davranışını belirleyen temel etkenlerin bilinç dışı dürtüler olduğunu benimsemekle birlikte, ilkel benlik kavramının akıl ve toplum dışı olduğu konusundaki öğelerini açıklamakta olduğu düşünülmektedir.