Hepatitler ve Akut Viral Hepatitler

Hepatitler, Hepatit Hakkında Bilgiler

Karaciğerin akut ya da kronik inflamasyonudur. Genellikle 3 ay için­de iyileşen akut hepatitler içinde en sık görüleni, akut viral hepatitlerdir.

Akut Viral Hepatitler (AVH): Kendine özgü klinik biyoşimik, immü-noserolojik özellikleri olan sistemik, bir viral enfeksiyondur. Akut vi­ral hepatite neden olan virüsler, A, B, C, D, E, virüsleridir. Bunlar dışında Epstein Barr virüsü (EBV) cytomeglovirus (CMV), herpes simplex ve suçiçeği virüsleri de AVH’e neden olabilmektedir. Tüm AVH’lerde temel patalojik hasar birbirinin aynıdır, esas lezyon tüm karaciğerin akut iltihabı ve lokalize nekrozudur.

Belirti ve Bulguları

A tipi AVH’de gürültülü bir başlangıç, hafif bir seyir; B tipi AVH’de çoğunlukla sinsi bir başlangıç daha ciddi bir seyir söz konusudur. Preikterik dönemde baş ağrısı, baş cfonmesi, ateş, iştahsızlık, bu­lantı, kusma, yorgunluk, halsizlik, atralji ve karaciğerde duyarlık gö­rülür. İkterik dönemde ise ateş, sarı sklera ve cilt, koyu sarı idrar, akolik dışkı, hepatomegali ve ciltte kızarlık görülebilir. Serum en­zimlerinden SGOT ve SGPT yükselir, albümin formasyonu azalır. Gama globülin artar, idrarda üroblinojen artar. Hepatit göstergeleri farklı hepatit tiplerini belirlemek için araştırılır.

Hepatit Tedavisi

Özel bir tedavi yoktur. Tedavide en önemli amaç yeterli istirahat ve beslenmeyi sağlamaktır. İstirahat hastanın yakınmaları geçinceye, ikter ve hepatomegalisi kayboluncaya, serum aminotrasferansları normal düzeylere ve billirubin % 1 mg’a ininceye kadar devam etti­rilir. Diyette bir kısıtlama yapılmaz. I.V enfüsyon ve hastanede te­davi; aşırı bulantı, kusma ve iştahsızlığı olan hastalar için gereklidir. Alkol ve ilaçlar 6 ay kısıtlanır.

Hemşirelik Bakımı

Enfeksiyon sürecine bağlı aktivite entoleransı olan hastada;
Yatak istirahatini sakin bir çevrede sürdürmesi sağlanır.
Hastanın rahat pozisyonu almasına, dolaşmasına yardım edilir.
Hastanın aktivite toleransına göre gerektiğinde aktif ve pasif eksersiz yapması sağlanır.

İştahsızlık, bulantı, kusma nedeniyle beslenme problemi olan hastada; Günlük kilo, aldığı-çıkardığı kontrolüne göre diyeti düzenlenir. Yüksek kalori, karbonhidratlar içeren diyeti sık öğünler halinde to-lere edebildiği miktarlarda alması sağlanır.

Kaşıntıya bağlı olarak cilt duyarlığı olan hastada; Sabun kullanımından sakınılır, sık cilt bakımı sağlanır, banyo son­rası losyon kullanılarak kaşıntı, kontrol altına alınır, tırnaklar kısa tutulur, dikkati başka yöne çekilir.

Hepatit A ve E’li hastalar için;

Enterik önlemler alınmalı el yıkamasının önemi vurgulanmalıdır. A ve E virüsü dışındaki virüs etkeni ile meydana gelen hepatitlerde kan yoluyla bulaşan patojenlere yönelik evrensel önlemler tüm has­talara uygulanmalıdır.

Evrensel önlemlerin uygulandığı vücut sıvıları kapsamında kan, do­ku, kan içeren her türlü vücut sıvısı, semen, vajinal sekresyonlar, serum BOS, plevra, periton, perikard, amnios sıvısı bulunmaktadır. Evrensel önlemler alarak engel ile korunma kapsamında, eldiven, maske, gömlek, gerektiğinde gözlük ve siper kullanımı, derideki tüm yara ve çatlakların kapatılması yer almaktadır.

Tüm invazif girişimlerin dikkatle yapılması,
Ellerin sık aralıklarla uygun teknik ve antiseptik solüsyonla yıkan­ması,
Kullanılmış iğnelerin tekrar kılıfına konmaması, sökülmemesi, en­jektörden ayırmaya çalışılmaması,
Kullanılmış sivri ve keskin aletlerin, sağlığa zararlı maddeler için ayrılmış delinmeye dirençli kapaklı kutularda tutulması konularının önemi üzerinde durulmaktadır.
Sağlık bakım sisteminde çalışan kişiler için araştırmalara göre % 6-30 gibi oranlarda hepatit B riski söz konusudur. Kan yoluyla bula­şan patojenlerle enfekte tüm hastaları, medikal değerlendirme belirleyemediği için, 1988’de CDC (Hastalık Kontrol Merkezi) tüm has­talara uygulanan evrensel önlemlerin, belirtilen riskleri azaltmada önem taşıdığını belirtmektedir.

Korunmada;

Genel hijyen kurallarına uyulması, Bulguların erken tanınıp bildirilmesi,
Serumlu ajanın serolojik tanısının saptanmasıyla hastaların evde­ki yaşamlarında korunma önlemlerinin sağlanması, Kan ve kan ürünlerinin serolojik kontrollerinin yapılması, kanla bu­laşan patojenler açısından araştırılan risk davranışları olmayan dö­nerlerin sağlanması, ototransfüzyon uygulamalarının yaygınlaştırıl­ması,
Özellikle risk altında olanların hepatit B’ye karşı aktif immünizasyonunun sağlanması önemlidir.