Döner Kemik, Döner Kemiği
Radius, ulnanın dışyanında, ona paralel olarak bulunan uzun bir Kemik olup, iskelette humerus başçığı ile el bileği arasındadır. Ulnanın tersine olarak bu kemiğin alt ucu, üst ucundan daha kalındır. Her uzun kemik gibi bu kemiğin bir cismi, iki ucu, gözden geçirilir.
Cismi; Cisim öne ve içyana doğru hafif bir konkavlık gösterir. Üçgen prizma şeklinde olduğundan; ön, arka ve dışyan olarak üç yüzü ve ön, arka, içyan üç kenarı vardır.
Ön yüz; Bu yüzde, üst ucun hemen altında görülen ve üzerine kol iki başlı kasının kirişi yapıştığından dolayı tuberositas bicipitalis de denen, radius tüberkülü vardır.
Bu yüz yan üst bölümünde uzunluğuna ve enine hafif konkavhk, yarı alt bölümünde de dikine hafif konkavlık enine konvekslik gösterir. On yüzden kemik cisminin ortasının hemen üstüne düşen yerde, foramen nutricium bulunmaktadır.
Arka yüz; Bu yüz 1/3 üst bölümünde enine konveks; 1/3 orta bölümünde enine hafif konkav olup 1/3 alt bölümünde de yukarıdan aşağıya kemiğin alt ucunun arka yüzündeki iki çentikle uzanan hafif bir oluk gösterir. Bu üç bölümden orta bölümle üst bölüm arasında görülen, içten dışa eğik, çizgiler üzerine kaslar yapışır.
Dışyan yüz; Bu yüz bütün uzunluğunca yuvarlaktır. Orta bölümünde görülen pürtüklü yüzey (tuberositas pronatoria) üzerine yapışan aynı addaki kasın adını alır. Bu yüzün daha ust bölümündeki pürtüklü yüzey üzerine de supinator kas yapışır.
Kenarlar; Ön, arka ve içyan olarak üç tanedir.
Ön kenar; Radius tüberkülünün altından başlıyarak radiusun stiloid çıkıntısına kadar devam eden bu kenar yukarıdan aşağıya doğru önce dışyana, sonra dikine bir yöneltide olup, üst bölümü belirli, alt bölümü künt ve az belirlidir.
Arka kenar; Yalnız cismin orta bölümünde belirli olup üst ve alt bölümlerde belirsizdir.
İçyan kenar; Keskin bir kenar halinde, radius tüberkülünün altından başlayan bu kenar, kemiğin alt ucuna yaklaşınca ikiye çatallanarak, bu ucun içyan yüzünde göreceğimiz, incisura ulnaris’i ön ve arkadan sınırlar. Kemiğin içyan kenarı üzerinde ortanın biraz üstünde, görülen pürtüklü bölüme, üzerine membrana interossea’nın kuvvetli lifleri yapıştığı için, tuberculum interosseum adı verilmiştir
Üst uç; Üst uç, bir başçık, bir boyun ve bir tüberkül gösterir.
Radius başçığı; Kısa bir silindir parçası şeklinde olan başçığın, üst yüzü bir çukurluk gösterir; iskelette humerusun başçığı ile eklem yapan bu çukurun çevresi daire şeklinde olup cicumferentia articularis adı alan silindir çevresinin serbest olan üst kenarını yapar. Bu çevrenin yüksekliği içyanda 10 mm. dışyanda ise 5 mm. dir. Yüksekliği geniş olan bu çevre bölümü, iskelette ulnanın incisura radialis’i ile eklem yapar.
Radius boynu; 10 mm. yüksekliğinde, değirmi bir oluk biçiminde, başçıkla radius tüberkülü arasında bulunur.
Radius tüberkülü; Cismin ön yüzünün üst uca yakın bölümünde ve radius boynu altında, oval biçimde bir çıkıntı olup, büyük ekseni yukarıdan aşağıya ve içten dışa hafif eğiklik gösterir. Bu çıkıntının ortası hafif basık, yan alt ve iç bölümü geri kalan bölümünden daha pürtüklü ve çıkıntılıdır. Bu sonuncu bölüme kol iki başlı kası yapışır.
Alt uç; Üst uca bakarak daha geniş ve büyük olan bu uç önden arkaya basık, dörtgen prizma biçiminde olarak gözden geçirilir.
ön yüz, cismin ön yüzü ile uzanan, dikine hafif bir konkavlık gösterir.
Arka yüz, cismin arka ve dışyan yüzü ile uzanmakta olup ortada bir ibikle önce iki geniş oluğa, bu geniş oluk da, daha küçük ve ince ibikciklerle daha küçük çentik halinde oluklara ayrılmıştır. Piyeste bu olukcuklar içinden önkol arkasındaki, extensor kasların bazılarının kirişleri geçecektir.
Dışyan yüz; aşağı doğru uzanan ve radiusun stiloid çıkıntısı adı alan pürtüklü ve üzerine belirli kasla eklem bağının yapıştığı bir çıkıntı ile, bunun üzerinde yukarıdan aşağıya ve dıştan içe doğrultuda bir oluk gösterir.
İçyan yüz; cismin içyan kenarının aşağıda çatallanan iki dudağı arasında olup üçgen biçimindedir. Bu üçgenin tepesine yakın bölümü pürtüklü olup üzerine belirli bir kasın iplikleri yapışır; tabanına yakın bölümü de, önden arkaya konkav olup önden arkaya uzunluğu yüksekliğinden fazla olan ve incisura ulnaris adı alan bir eklem yüzeyi gösterir. İskelette bu yüzey ulnanın başçığı ile eklemleşir.
Alt yüzü; tabanı içyanda, üçgen biçiminde olup önden arkaya bir olukla iki bölüme ayrılır. Dışyandaki üçgen biçimindeki yüzey iskelette bileğin ilk sıra kemiklerinden sandal kemikle, içyandaki ise dörtgen biçiminde yüzey ise iskelette ay kemikle, eklemleşir.
Kemikleşme. Bu kemiğin biri ilkel (kemik diyafizine ait) ; üçü de ikincil (başçık, alt uç ve tüberküle ait) kemikleşme noktaları vardır. Birincisi fetal hayatın ikinci ayında, öbürleri doğduktan scnra değişik yaşlarda görülür. (Başçıkta 4 ilâ 9 uncu yaşta, alt uçta 1 ilâ 2 nci yaşta, tüberkülde 14 üncü yaşta).
Radiusun tamamiyle kemikleşmesi 20 ilâ 25 inci yaş arasındadır.
