Domuz Gribi Pandemik mi?

Pandemik… Eski Yunanca Pan (tüm) ve Demos (halk)’tan geliyor. Bir kıta hatta dünyaya saçılan salgın hastalıklara pandemik deniyor. Dünya tarihinde her 30 ila 50 yıl arasında pandemik bir salgın hastalık çıktığı biliniyor. İnsanlığın yazılı tarihinde bilinen en büyük salgınlar şunlar:
MÖ 430 Peleponnes savaşı sırasında Atina halkının dörtte biri öldü.
165-180 yılları arasında Antonine salgını; Doğu’dan gelen askerlerin getirdiği su çiçeği virüsü 5 milyon insanı öldürdü.
251-266 yılları arasında Roma’da günde 5.000 kişi salgından öldü.
541-750 Jüstinyen salgını olarak bilinen hıyarcıklı veba, Mısır’da ortaya çıktı. İstanbul’da baş gösterdi… Günde 10.000 kişi ölüyordu. Birkaç yıl içinde İstanbul’un yüzde 40 nüfusu hayatını kaybetti.
Bu salgın dünya nüfusunu yarıya indirdi.
1300 kara ölüm, hıyarcıklı veba geri döndü… Sadece Avrupa’da 30 milyon insan hayatını kaybetti…18. yüzyıla kadar dalga dalga sürdü…Yaklaşık 137 milyon insan vebadan hayatını kaybetti.
Kolera salgını da insanlık tarihinde kanlı bir kilometre taşı olmadı değil.
1816… Birinci kolera salgını, milyonlarca insan yaşamını yitirdi.
1829… İkinci kolera salgını… Dünyanın çeşitli bölgelerinde on binler öldü.
1852… Üçüncü kolera salgını… Rusya’yı vurdu… Bir milyondan fazla insan öldü.
1863… Dördüncü kolera salgını… Avrupa, Amerika ve Afrika’yı vurdu… Gene on binler öldü. Son olarak 1966 yılında Rusya’da görülene kadar yüz binler kolera salgınından öldü.
Ebola, AIDS gibi pandemik salgınlarda da insan türü büyük kayıplar verdi. Ancak tüm bunlar içinde en tehlikelisi tartışmasız griptir.
Şu anda kapımıza dayanan ve içeri girmesi kaçınılmaz olan H1N1 virüsü ise İspanyol nezlesi adıyla insanlık tarihinin en büyük pandemisine neden oldu. 1918’lerde ortaya çıktı ve 18 ayda 50 ila 100 milyon insanı öldürdü. H1N1 bu tarihten sonra da can almaya devam etti. En mühimi mutasyona uğradı…
1957 yılında Asya gribi ve 1968 Hong Kong gribi H1N1’den başkası değildi.
Bu salgının viral kodlarına yakından bakarsak nasıl karmaşık bir yapıyla karşı karşıya olduğumuzu daha iyi anlarız. İnsan gribi virüsü, Kuzey Amerika’daki kuş gribi virüsü ve Avrupa’daki domuz gribi virüsünün karışımından ortaya çıkan bu katil virüsün hikayesi yaklaşık olarak şöyle:
Kuzey Amerika’da enfekte olan bir kuş taşıdığı virüsü Avrupa’daki domuzlara bulaştırıyor… Domuzlar bu virüse karşı direnç gösteriyor ancak bu sırada virüs değişime uğruyor. Değişime uğrayan (içinde kuş gribi ve domuz gribi barındıran) virüsü bu kez gene bir kuş alıyor ve Asya’daki domuzlara bulaştırıyor. Asya’da bu yeni virüse (gribe) yakalanan domuzlar bu virüsü bir kez daha mutasyona uğratıyorlar. Meksika’da bir domuz çiftliğinde (Asya’dan gelen bir domuzdan) insana bulaşıyor. Şimdi ise insandan insana…
Dünya Sağlık Örgütü 6 seviyeli alarm kategorisinde bu salgını kategori dörde çıkarttı. Yani virüsün insandan insana bulaştığını ve pandemik bir salgına dönüşebileceği riskini resmen açıkladı.
Bundan sonra iki seviye daha var.
Kategori 5: En az iki ülkede insandan insana bulaştığı ve virüsün pandemik olması için çok güçlü bir veri olduğu…
Kategori 6: Virüs bir bölgeden diğer ülkeye saçılmaktadır. Pandemiktir.
Dünya 1918 yılından altı kat daha fazla nüfusa sahip ve küreselleşti… Bu salgın modern yaşamı tam anlamıyla felç edecektir. Küresel finansal sistem ‘Batı’nın üzerine çökerken böylesi bir pandemiyle dengeler değişecektir. Şu gerçek, pek dillendirilmese de, biliniyor… Amerikan ordusu laboratuvarlarında ‘kontrollü’ pandemik virüsler elde etti. Elbette, ABD’yi bu veri ışığında suçlayanlar komploculukla mahkum edilebilir… Ancak şu gerçeği gözardı edemeyiz.
H1N1’e karşı etkili olduğu savunulan mevcut iki ilaç (Tamiflu ve Relenza) dünyanın en büyük iki ilaç firmasına ait ve hangi ülkenin elinde ne kadar stok var bilinmiyor… İngiltere nüfusunun yarısına yetebilecek düzeyde ilaç stoku olduğunu açıkladı. Türkiye’de durum nedir? Bilmiyoruz…
Bildiğimiz bir şey var:
Bu virüs pandemik olursa… Dünya eski dünya olamaz.
Önlem alınmadı, alınamadı… Korkarım küçük kıyamet hakikaten kapıda

Serdar Akinan