Koroner Anjiyo Nedir? Niçin ve Nasıl Yapılır?

Anjiyografi, herhangi bir damar sisteminin görüntülenmesi, damardaki kan akımının nasıl olduğu, darlık, tıkanıklık gibi sorunların olup olmadığının araştırılması demektir. Vücudun tüm damarları için anjiyografik işlemler yapılabilir. Göz damarları, beyin damarları, kalp ve bacak damarları genellikle en sık araştırılan damar sistemleridir. Bunlardan kalp damarlarını incelemek için yapılana koroner anjiyografi denir.

Ülkemizde ve dünyada bu işlem genellikle kasık (genellikle sağ kasık) atardamarından yapılmaktadır. Ancak bilek veya dirsek hizasında kol atardamarından yapılması da giderek yaygınlık kazanmaktadır.

Anjiyografi nasıl yapılır?

Hasta, anjiyografi odasındaki cihazın yatma kısmında uzanmış, işlem yapılacak olan vücut kısmı dezenfektan solüsyonlarla temizlenmiş ve üzeri de steril örtülerle kapatılmış şekilde hazırlanmıştır. İşlem sırasında sadece işlemin yapılacağı küçük bölge ve hastanın başı açıkta olup, vücudun diğer kısımları tamamen ve steril örtülerle kapatılmış durumdadır. Hastanın genel anestezi veya narkozla uyutulması söz konusu değildir, gerek yoktur. İşlem yapılacak olan cilt bölgesi lokal anestezi ile uyuşturulur. Sonra kasık veya kol atardamarına 2-3 mm kalınlıkta bir tüp yerleştirilir. Bu tübün içinden ilerletilen daha ince bir tüp, atardamarların birbiri ile bağlantılı olması dolayısı ile, geriye doğru kalp damarlarının ağız kısmına kadar yol alır. Hangi noktada bulunulduğu, sürekli olarak monitörden izlenir ve rahatlıkla görülebilir. Hekim atardamar içinde yukarıya yani kalbe doğru ilerlettiği ince tübün ucunun, kalbin hemen çıkışındaki koroner damarların ağzında uygun noktaya gelip yerleştiğini görünce, bu ince tübün dışarıdaki ucuna bağlı olan enjektörden özel bir ilaç verir.

Aşağıdaki resimde anjiyo sırasındaki bir görüntü izlenmektedir.

İlaç içeride kalp damarlarından geçtiği esnada bu damarların filmi çekilir. Farklı damarlar için değişik açılardan bu film çekimleri tekrarlanır. Böylece kalp damarlarının durumu açığa çıkmış olur. İşlem yaklaşık olarak 10-15 dk sürer. İşlemin ardından atardamar içindeki tüp çekilir ve oradan kanama olmaması için bir müddet baskı uygulanır. Kanamanın durduğuna emin olunca sıkı bir pansuman yapılır ve kasıktan girişim yapılmışsa 5-6 saatlik yatak istirahatinin, eğer koldan girişim yapılmışsa 1-2 saatlik gözlemin ardından hasta evine taburcu edilir.

Anjiyografinin riski var mıdır?

Gayet düşük bir risk söz konusudur. Ancak her tıbbi işlemde olduğu gibi burada da bu küçük riski belirtmek gerekir. Genellikle binde 1 gibi bir risk oranı bildirilmekle beraber, varsa eşlik eden başka hastalıklar ve klinik sorunlar elbette bu riski biraz daha artırırlar. Bu küçük risk oranı içinde ilk akla gelenler işlem yapılan yerde kanama, kan birikmesi (hematom), enfeksiyon, girişim yapılan damarın zedelenmesi, bacak siniri zedelenmesi, kullanılan ilaca bağlı alerji, zaten önceden var olan bir böbrek yetersizliği varsa bunun ağırlaşması, çok daha nadir olarak da kalp damarlarında zedelenme, beyne kan götüren atardamarların hava veya başka parçacıklarla tıkanması (emboli) veya ölüm olarak sayılabilir.

Anjiyografi ve benzer girişimlerin teklif edildiği hastalar doğal olarak bunun riskini sormaktalar. Biz hekimler küçük de olsa söylemek zorunda olduğumuz bu riskleri ifade edince de haklı olarak tereddüt etmekteler. Ancak bu riskleri mutlaka yaşanacak bir akıbet gibi algılamamak gerektiğini, kalp damarlarında eğer gerçekten ciddi bir sorun varsa bunu ortaya çıkarıp gereğini yapmamanın daha tehlikeli olacağını hatırlatmakta büyük fayda vardır.

Kaynak: Dr. Sinan Coşkun Turan KalbinizDegerlidir.com