Hastalık Etyolojisi

Etyoloji, hastalık nedeni ve bu hastalık nedenlerini araştıran, inceleyen bilim dalıdır. Hastalık etyolojisi ise; o hastalığın gelişmesine ortam hazırlayan veya meydana gelmesine neden olan faktörleri, etkenleri belirtir.

Hastalığı yapan etkenlerin bilinmesi, hastalıklardan korunmada ve hastalığın tedavi edilmesinde çok önemlidir.

Hastalık Nedenleri:
Biyolojik etkenler: Hastalıkların büyük çoğunluğu bakteri, virüs, parazitler, mantar gibi biyolojik etkenlerle meydana gelmektedir. Bazı bitki ve hayvan ürünlerinin zehirleyici etkileri de bu gruba girer.

Fiziksel etkenler: Delici, ezici, kesici ve künt travmalar, aşırı soğuk ve sıcak, mekanik zorlanma, radyasyon, elektriklenme, ışık etkisi, yüksek ısı, gürültü, toz, hava basıncı nem, iyonizan radyasyon vb. bir çok fiziksel ajan hastalık etkeni olarak karşımıza çıkabilir.

Kimyasal etkenler: Toz kimyasallar, gaz kimyasallar, sıvı kimyasallar, tedavide kullanılan bir çok ilaç kurşun, karbonmonoksit, insektisitler, deterjanlar, civa, kükürt, çeşitli boyar maddeler hastalık nedeni olabilmektedir.

Beslenmeye bağlı nedenler: Temel besin maddelerinin az alınması ya da alınamaması (protein, vitamin, karbonhidratlar, yağlar ve minerallerin) veya fazla alınması bazı hastalıklara neden olabilmektedir.

Bünyesel etkenler: Kişinin, aileden getirdiği genler, sonradan gelişen yapısal ve fonksiyonel anomaliler, doku yaşlanması ile ortaya çıkan fonksiyon kayıpları, gebelik ve menopoz gibi fizyolojik değişimler hastalık nedenleri olarak gösterilebilir.

Piskolojik nedenler: Zorlanma (stres) hastalıklara zemin hazırlar.

Sosyo-ekonomik durum: Barınma, beslenme, tedavi olma belli ekonomik gücü gerektirir. Ayrıca sosyo-ekonomik durumu iyi olmayanlarda hastalıklar daha fazla görülmektedir. Bunu nedeni; beslenme ve barınmanın, hijyen şartlarının iyi olmayışı, bilgisizlik, zamanında tedavi olunamayışı vb. sayılabilir. Sosyo-ekonomik durumda bir yetersizlik söz konusu ise bu yetersizlik, sağlığı olumsuz yönde, direkt etkiyeleyecektir.

Hastalık etyolojisinde, yukarıda sayılanların dışında aşağıdaki nedenler de yer almaktadır;
Yaş, bazı hastalıklar, bazı yaş gruplarında daha fazla görülür.
Cinsiyet, bazı hastalıklar, farklı cinslerde daha fazla görülebilir.
Meslek, bazı hastalıklar, bazı meslek gruplarında daha fazla görülebilir.
Alışkanlıklar, düzensiz ve dengesiz beslenme, düzensiz dinlenme, sigara, alkol, uyuşturucu gibi kötü alışkanlıklar hastalıklara zemin hazırlar.

Başka hastalıkların varlığı, kişide önceden var olan bir hastalık, tedavi edilmezse ya da edilemiyorsa başka bir hastalığa neden olabilir.
Mevsime uygun giyinilmemesi, yanlış inanışlar da hastalıklara zemin hazırlar.