Sert tırnağın yumuşak dokuyu sıkıştırıp tahriş etmesi sonucu oluşan iltihaplanma ve kronik yaraya tırnak batması denir. Genellikle ayaklarda ve birinci parmakta görülür.
Tırnak batmasının sebebi nedir?
Parmakları sıkıştıran dar ayakkabı giyme, yanlış tırnak kesimi (çok kısa kesmek ve törpülememek), darbeler ile oluşan tahriş, kilo sebebiyle tırnağın derinde kalması ve ailevî yatkınlık sebepler arasındadır.
Tırnakları nasıl kesmek gerekir?
Ayak tırnaklarını düz kesmek, çok kısa kesmemek ve güzelce törpüleyip kenar keskinliğini gidermek gerekir.
Tırnak batması kimlerde görülür?
Genellikle ergenlik çağında ve genç erişkinlerde görülür. Nadiren bebeklerde de olur.
Tırnak batması ne şikayetlere sebep olur?
Parmakta kızarıklık, şişlik ve şiddetli ağrı olabilir. Bu şikayetler sebebiyle ayakkabı giyilemez. Akıntı olursa çoraplar kirlenir, koku oluşur. İltihaplanma ve apse oluşabilir.
Bu tür şikayetlerin hepsi tırnak batmasında mı olur? Başka tırnak problemleriyle karışma olabilir mi?
Bazen tırnak mantarı, tırnak etrafı dokuların iltihabı, tırnağın kubbeleşme ya da uzayıp kalınlaşma şeklindeki anormallikleri de tırnak batması zannedilebilir. Bu durumlarda tırnak genellikle çekilmez ve ilaçlarla tedavi yapılır.
Tırnak batması parmak kangrenine sebep olur mu?
Tek başına tırnak batması kangrene sebep olmaz. Ama kişide şeker hastalığı veya damar hastalığı varsa iltihap ilerler ve parmağın beslenmesi bozulabilir. Bu durumda parmak kangreni gelişebilir.
Tırnak batması nasıl tedavi edilir?
Tedavi açısından tırnak batmasını iki kısma ayırıyoruz.
Tırnak batmasının yeni geliştiği, henüz çekim gerektirmeyen hafif vakalar.
Birkaç haftadır devam eden, iyileşmeyen kronikleşmiş vakalar.
Her tırnak batması durumunda tırnak çekilmez.
Hafif batma durumunda tırnağın batan kısmının altına bir pamuk parçası koymak ve bunu günlük değiştirmek uygundur. Böylece tırnak ile cilt arasında bir tampon alan oluşturup tırnağın ete batmadan buradan büyümesi sağlanır. Tırnak büyüyünce kavisli değil düz şekilde kesilir. Parmağı sıkıştırmayan geniş ayakkabı veya ucu açık ayakkabı giymek gerekir. Bu sırada batma sebebiyle iltihap varsa antibiyotikler (ağızdan veya merhem şeklinde) kullanılabilir.
İlerlemiş vakalarda ise tırnağın çekilmesi, anormal şiş dokunun alınması ve tırnak kökünün kazınması uygun bir işlemdir. Bunun için bazen tırnağın yarısı bazen de tamamı çekilir. Tırnak çekimi sonrası aynı yerden batmayı engellemek amacıyla tırnak kökünün batan tarafı tahrip edilir. Bu amaçla aletle tırnak kökünün kazınması, tırnak köküne fenol uygulaması, gümüş nitrat sürülmesi veya elektrokoter ile tahrip, kullanılan yöntemlerdir.
Bazen hastalar kendileri tırnaklarının kenarlarını keserek bu durumu düzeltmeye çalışıyorlar. Ama bu uğraş genellikle tam aksine daha çok batmaya sebep olur. Pedikür ile tırnak kenarının kesilip çıkarılması da (iyileşmeyen şiş doku oluşmuşsa) tırnak batmasını iyileştirmez.
Tırnak çekimi zor ve ağrılı değil mi?
İşlem için tırnak yatağı uyuşturulur, böylece çekim esnasında ağrı olmaz. İşlem sonrasında da ağrı kesici ilaçlar kullanılır.
İşlem sonrası neler yapılmalıdır?
İşlem yapıldığı gün ağrı kesici almak, istirahat etmek, ayakları kalp seviyesinin üzerine yükseltmek, bazen pansuman üzerine soğuk cisim koymak faydalı olur. Tırnak batması iltihaplı ise, kişide şeker hastalığı varsa ve vücut savunma sistemi zayıf olanlarda antibiyotik kullanılır.
İşlem sonrası parmağı sıkıştırmayan ayakkabı giymek ağrı oluşmasını engeller. 2-3 gün yarayı ıslatmamak, ıslanırsa hemen pansumanı değiştirmek gerekir.
İşlem sonrası yarayla ilgili sorun çıkar mı?
Eğer pansumanı geçip dışarı akan bir kanama olursa veya ağrı şiddetli olursa tekrar hekime görünmekte fayda vardır. Yara iyileştikten sonra düzelme olmazsa ortopedi ve cildiye hekimleriyle ile görüşülüp başka bir hastalık olup olmadığı araştırılır.
Tırnak çekimi sonrası yürüme engeli var mı?
İlk 1-2 gün parmağa ağırlık vermeden yürünebilir. Daha sonra parmağı sıkıştırmayan, ucu açık ayakkabı giyilebilir.
Kaç günde ayakkabı giyilir, normal işe dönülebilir?
İşlemden bir hafta sonraki kontrolde bir anormallik yoksa normal ayakkabı giyilebilir ve işe dönülebilir. Eğer işinizde ayağınızı yüksekte tutmak ve terlik giymek mümkünse daha erken de işe dönülebilir.
Tırnak tekrar ne zaman çıkar?
Bir hafta kadar sonra yaralar iyileşir. Ama tırnağın tekrar kesilecek kadar uzaması için 3-4 ay geçebilir. Bu sürede kişinin ayağını kullanmasında bir engeli olmaz. Tırnağın kazınan tarafından yeni tırnak büyümesi olmayacağı için büyüyen tırnak beklendiği üzere biraz daha dar olacaktır.
Tırnak tekrar batar mı?
Anormal, iyileşmeyen dokuların alındığı durumlarda batmanın tekrar etmesi beklenmez. Sadece tırnağın çekilip iltihaplı ve anormal dokunun alınmadığı durumda tekrar tırnak batması oluşması beklenir.
Tırnak batmasından nasıl korunabiliriz?
Tırnağı düzgün (düz kesim ve törpüleme) kesmek gerekir. Dar veya çok geniş ayakkabı giymemek gerekir. Ayakta basma problemi varsa düzeltilmelidir. Tırnak mantarı varsa tedavi edilmelidir.
Tedavi olmazsa ne olur?
İlerlemiş tırnak batmasının kendi kendine düzelmesi beklenmez. Ağrı, akıntı, iltihap devam eder. Rahat ayakkabı giyilemez.