Mikrop Nasıl Bulaşır, Bulaşan Mikroplar
Mikroplar hayvanlar ya da insanlar tarafından bulaştırılır. Bu nedenle de mikroplu hastalıklara bulaşıcı hastalık adı veril miştir. Mikrobun asıl geçiş kaynağı taşıyıcılardır. Taşıyıcı, has talığa yakalanmadığı halde mikrobu taşıyarak başkalarına bu laştıran kişidir. Ayrıca, bulaşıcı hastalara bakan kişilerin de bi rer taşıyıcı haline gelmeleri olasılığı vardır. Bazı mikroplar ak sırık, öksürük gibi durumlarla havaya bırakılırlar. Mikrobun bu şekilde bulaşma olasılığına damlacık bulaşması adı verilir.
Mikropların Doğrudan Bulaşma Yolları
Mikropların doğrudan bulaşması, insanlarla yapılan doğrudan temas ya da hastaların çıkarttıkları salgılar (sidik, kan, irin, balgam, tükürük, vb.) sonucu gerçekleşir. Öksürük, aksırık ve konuşma sırasında mikroplu tükürük damlacıkları havaya sa çılır ve bir süre havada kalır. Soluk alma sırasında damlacık larla havaya yayılan mikroplar sağlam insanın vücuduna girer. Damlacıklarla bulaşan mikroplar genellikle göğüs hastalıkları nın nedenidir. Bazı bulaşıcı hastalıkların mikrobu da insanla ra doğrudan temasla geçer (kızıl, difteri, tifüs). Bazı hastalık mikropları temasla bulaşmaz (sıtma, kuduz, veba). Bulaşıcı hastalığa yakalananların ayrılmaları gerekir.
Dolaylı olarak geçen (taşınan) mikroplar
Kimi zaman mikroplar canlı ya da ölü taşıyıcılar tarafından bulaştırılır. Taşıyıcı, insan ya da hayvan olduğu gibi gıda mad deleri ya da cansız şeyler de olabilir. Sağlıklı kişiler çoğu za man bilmeden mikrop taşırlar. Örneğin, doktorlar ve hemşi reler herhangi bir bulaşıcı hastalığı kolaylıkla yayabilirler, hat ta bu hastalıklara kendilerinin yakalanma olasılığı daha faz ladır. Bu nedenle hastanelerde temizliğe son derece büyük önem verilir. Mikroplu ya da bulaşıcı bir hastalık geçirmiş olan kişiler, aynı hastalık mikrobunu yıllarca taşıyarak yayabilirler.
Hastalığa kendileri yakalanmadıkları halde hastalığı taşı yan ve yayan kişiler vardır. Böyle kişiler hastanelerde, çocuk yuvalarında ve gıda ile ilgili işyerlerinde çalıştırılmamalıdırlar. Bulaşıcı hastalığı olan kişinin kullandığı her şey hastalık mik robunu taşır. Bu hastaların kullandığı öteberinin mutlaka de zenfekte edilmesi gereklidir. Ayrıca, bulaşıcı hastalığı olan ki şilerin artıklarında da kesinlikle mikrop bulunur. Bakıcılar hasta yemeğinden kalan artıkların diğer yiyeceklerle karışma masına çok dikkat etmelidir.
Hayvanlar, asalaklar, böcekler ve sinekler mikrop taşıyıcı olarak çok önemlidirler. Özellikle, sinekler hastalıkları çok uzaklara kadar taşıyabilirler. Kuduz, veba, sıtma gibi hasta lıkların etkenleri hayvanlar, asalaklar ve sineklerdir. Örneğin, kuduzun yayılmasında her çeşit hayvanın, vebanın yayılmasın da fare ve asalakların, sıtmanın yayılmasında sivrisineğin, diğer bulaşıcı hastalıkların yayılmasında sineklerin, kole ranın yayılmasında gıdaların ve suların önemi büyüktür. Hava ve toz da birer taşıyıcıdırlar. Damlacıkla bulaşan hastalıklarda etken hava ve tozdur. Mikroplar vücuda, vücu dun giriş kapıları olan ağız, burun, kulak, solunum yolları ve cinsel organlardan girer. Ayrıca, deride oluşan yaraların da birer mikrop yuvası oldukları gerçektir. Nitekim, yaraların il tihaplanması, yaralı bölgenin mikroplanmış olduğuna bir işa rettir