Varikosel Hastaliği Nedenleri – Tedavisi

VARİKOSEL
Varikosel; erkeklerde, torbalardaki ( testislerdeki ) toplardamarların genişleyip varisleşmesi sonucu içerisinde kan birikmesiyle oluşan bir hastalıktır.
Genelde 20 yaşından sonra ortaya çıkar. Kısırlık problemi çeken erkeklerin yarısında varikosel vardır. Sonradan kısır olan erkeklerde ise bu oran çok daha fazladır. Yani şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki; varikosel kısırlığa yol açan ciddi bir hastalıktır.
Varikosel, yüzde 90 oranında sol testiste görülür. Sağ testiste ya da her iki testiste görülme olasılığı düşüktür. Fakat bir tarafta ortaya çıkan varikosel, daha sonra diğer tarafı da etkilemektedir.
Genelde sol tarafta görülmesinin sebepleri arasında; sol testisin daha yukarıda olması, bulunduğu pozisyon açısından kanı rahat boşaltamaması, solda basıncın daha fazla olması, sol toplardamarın daha uzun olması yer alır.

VARİKOSEL NASIL ORTAYA ÇIKAR?
Normalde testislerdeki (torbalardaki) toplardamarlarda, kanın geri akımını engelleyen kapakçıklar vardır. Bu kapaklar sayesinde kan geriye dönmeden tek bir yönde akar. Bu kapakçıklarda ortaya çıkan bir problem bu damarlardaki kanın geriye doğru basınç yapmasına yol açar ve kan birikmesi görülür. Bu birikme sonucu, damarlar genişler ve varis ortaya çıkar. Sol taraftaki toplardamarın, ana damara boşaldığı yer diktir. Bu yüzden kan, rahat boşalamaz. Sol testiste görülmesinin sebeplerinden biri de budur. Bu kan basıncı dolayısıyla testislerde ağrı görülür.

VARİKOSELİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Varikosel hastalarının bir kısmında hiç bir şikayet yoktur. Hastalık, ancak yapılacak muayene ve tetkikler sonucunda belirlenebilir. Bir kısım hastada ise belirgin şikayetler vardır.
Bu hastaların testislerinde, sürekli sancı şeklinde bir ağrı vardır. Bu bölgede ağırlık hissi görülür. Uzun süre ayakta durunca ağrı artar, uzanınca ise azalır.
Sıcak havalarda ya da ayakta dururken, testislerdeki damarlar belirgin bir hal alır. Torbaların çekildiği hissi uyanır. Varikosel ilerlediğinde, testisler küçülür ve yumuşar.

VARİKOSEL NE GİBİ SORUNLARA YOL AÇAR?
Varikosel, sperm üretiminin bozulmasına yol açarak kısırlığa sebep olmaktadır. Bu konuda bazı teoriler geliştirilmiştir; fakat kesin olarak varikoselin nasıl sperm üretimini bozduğu açıklanamamıştır.
İnsanda sperm hücreleri 35 derece sıcaklıkta gelişir. Vücut ısısının tek farklı olduğu yer testislerdir. Normalde vücut ısısı 36.5 derecedir. Varikosel sonucu bu ısı değişir. Sperm hücrelerinin üretimi bozulmaya ve hücre sayısı azalmaya başlar.
Bir diğer sorun ise,kan birikmesi sonucu (testis çevresinde) göllenme meydana gelmesidir. Bu kan birikmesi hücrelerin hareketini kısıtlar ve kandaki hormonlarla temas eden testisteki hücreler hasara uğrar.
Ayrıca bu hastalık, bazı kişilerde kısır olma korkusu nedeniyle, psikolojik sorunlara yol açar. Tedavisi olduğundan dolayı böyle bir korkuya gerek yoktur.

VARİKOSEL TANISI NASIL KONUR?
Öncelikle üroloji uzmanına muayene olmanız gerekmektedir. Sizin vereceğiniz bilgiler doğrultusunda (testislerde şişlik ve ağrı olması gibi şikayetler) ve yapılan ilk muayenede genişlemiş damarların hissedilmesi ile tanı konabilir. Bu şekilde teşhisin konmadığı daha hafif seyreden vakalarda ultrasonografi yöntemi tercih edilir. Daha sonra sperm tahlili ile hastanın sperm hücrelerinin yapısı ve sayısı incelenir. Herhangi bir bozukluk varsa tespit edilir. Bunun için, hastaya 3-4 gün cinsel ilişkide bulunmaması belirtilir.

VARİKOSEL TEDAVİSİ
Varikosel hastalığının tedavisi ameliyattır. Kısırlık problemi olanlara, yapılan tahlil sonucu sperm üretiminde bozukluk olanlara ve testisi küçülen kişilere uygulanır. Ne kadar erken teşhis edilirse tedavi o kadar etkili olur. Varisli damarlar bağlanır ve testisin üzerindeki birikmiş damarlar çıkarılır. Kolay bir ameliyattır. Lokal anesaaai uygulanır. Hastaya tamamen narkoz verilmesine gerek yoktur.
İlerlemiş varikosellerde, kasık bölgesinden girilerek ameliyat yapılır. Hastaya narkoz uygulanır. Ameliyattan sonra 3 ay içinde sperm üretimi düzelmeye başlar. 5.- 6. aylarda yapılan sperm tetkikleriyle hastalığın ne kadar düzeldiğine bakılır. Ameliyatın başarılı bir sonuç verme ihtimali yüzde 75’lerdedir. Yeni gelişen ameliyat teknikleriyle de ameliyat sonrası oluşacak etkiler en aza indirilmektedir. Hastaların yarısı ilk 1-2 yıl içinde çocuk sahibi olabilmektedir. Şunu yine de unutmamak gerekir; her hastada ameliyat olumlu sonuç verecek diye bir şey yoktur.
Varikoselden korunmak için dikkat edilmesi gereken bazı durumlar vardır. Testislerin hareketini kısıtlayan dar ve sert pantolonları tercih etmemekte fayda vardır. Kot pantolon testislerin ısısını bozabilir. Çünkü testislerin hem havalanmasını engeller; hem de yazın sıcak, kışın soğuk tutar.
Fazla ayakta durmak da varikosel için bir risktir. Testislerde kan akımının rahat olması gerekir. Ayakları yükseğe koyarak yatmak faydalıdır.