 Yalan insanların doğruyu açıklamak istemediklerinde ya da bir olayı örfbas etmek istediklerinde söylenen, yazı ile ifade edilen bir durumdur. Insanların yalan söyleme nedeni gerçeği gizlemek istemelerinden kaynaklanmaktadır.
Ebeveynlerin tümü çocuklarının doğrucu olmalarını istemektedirler. Ama yeni konuşmaya başlayan çocuklarda oldukça geniş bir hayal dünyası bulunmaktadır ve bu nedenle sürekli gerçek olmayan hikayeler üretirler. Oldukça küçük yaşta olan çocukların bu tür davranışlarda bulunmaları normal karşılanmalı ve olumsuz tepkilerde bulunulmamalıdır. Çocuğunuzun küçük yaşlarda söylediği bu yalanlar onun zeka seviyesini gösterir. Hayal dünyası geniş olan çocuklar oldukça farklı hikayeler anlatarak bunlar ile gerçek yaşam arasındaki bağı kurmaya çalışırlar. Bu da çocuğun gelişim süresinde önemli rol oynar ve bunları yalan olarak kabul etmemek gerekir.
Çocukların küçük yaşlarda söyledikleri gerçek olmayan sözleri yalan olarak değerlendirmek yanlış olur. Çünkü gerçeği doğruyu ayırt edemeyecek yaşta olan çocukların sözlerinin doğruluğu elbette kanıtlanmaya çalışılmamalıdır. Küçük yaşta olan çocuklar hatalarını gizlemek için bunları başkalarının üstüne atmayı uygun görürler. Bu olay onlar için küçük birer oyundur. Suçluluk duygusu onlarda henüz tam olarak gelişmemiştir. Bu nedenle hata yaptıklarını düşünmezler.
Çocukların normal davranışları içerisinde de yalan söyledikleri gözlenmektedir. Bunun nedeni ise çocuğun normalin dışına çıkmak istemesinden kaynaklanmaktadır. Bu şekilde çocuk çevresindeki insanların onunla daha çok ilgileneceğini düşünür. Bu nedenle en çok yalanlar annelere ve babalara söylenir. Suç işlediklerini bildikleri konularda da yalan söylemekten çekinmezler. Küçük çocukların oldukça hoşlandıkları bir durum da, aileleri tarafından takdir edilmeleridir, bunun olması içinde yalan söyledikleri görülmektedir.
Ailedeki tek çocuklarda, tek kız veya tek erkek çocuk olanlarda, başka kardeş isteği ya da kendi cinsinden bir kardeş isteği doğduğundan bu yönde hayaller kurmaya başlarlar. Kendi ideallerindeki kardeş ile sürekli birlikte olma isteği duyduklarından ihtiyaç duydukları her anda bu hayali kardeşe başvururlar.
Hayaller onun yapamadıklarını yapma, söyleyemediklerini söyleme avantajı olarak sürmektedir. Alınmasını istediği bir oyuncağı alınmış gibi arkadaşlarına yansıtmak, yapmakta zorlandığı fiziksel hareketleri (zıplamak gibi) daha önce yapmış gibi davranmak onların sıklıkla başvurduğu yöntemdir.
Okul çağına gelmeden bir iki yıl öncesine kadar çocukları söyledikleri yalandan ötürü suçlamak doğru olmaz. Bu süreye kadar söylenen yalanları masum yalanlar olarak kabul etmek gerekir. Bu zamana kadar çocuklar da yalan söylemenin doğru bir şey olmadığını öğreneceklerdir. Dikkatli gözlemlerinizle çocuğunuzun daha az yalan söylediğini fark edersiniz. Çocuğunuzun yalan söylemesini istemiyorsanız onu yalan söylediği için suçlamak yerine ona söyledikleri sözlerin güveninirliğinden emin olamadığınızı söylemeniz daha doğru olur.
Çocuğunuz artık gerçeği ve gerçek olmayanı ayırt edebilecek yaşa gelmesine rağmen halen daha hayal ürünlerini anlatmaya devam ediyorsa bu onun yalan söylemeye alışmaya başlamasına neden olabilir. Bu tür yalanlar artık masum olmaktan çıkmaya başkalarının haklarını kısıtlamaya başlamaktadır.
Sıklıkla yalan söyleyen çocukların ailelerinden gerekli eğitimi almadıkları, huzurlu ve sağlıklı bir aile ortamında yetişmedikleri bilinmektedir.
Çevresinde olan bitenleri tamamıyla anlamaya başlayan çocuk artık her şeye akıl erdirebilmektedir. Buna rağmen yalan söylemekten çekinmemesi artık yalanın tehlikeli olmaya başladığının bir göstergesidir. Bu tür yalanlar bilinçli söylenmeye başlanır. Ailesinin hoşlanmayacağı şeyleri yapmasına rağmen bunu ailesine oldukça farklı yansıtmak ilk amaçtır. Bu şekilde cezalanmayacak ve kendi iç huzurunu bulacaktır.
Çocukların yalan söyleme nedenlerinden biri de kendini diğer insanlardan daha alçak görmesinden kaynaklanmaktadır. Asıl amacı onlardan daha yüksek olmaktır ve bu doğrultuda yalanlar söyler. Bu tür yalanlar söyleyen çocukların davranışları da birbirine benzemektedir. Ergenlik dönemine gelmelerine rağmen halen daha küçük bir çocuk gibi hareket etmeye devam ederler. Ebeveynleriyle çok fazla yakın ilişkiler kurmaktan kaçınırlar. Aynı zamanda çok iyi bir dostluk kurmazlar. Özellikle okuldaki durumlarından söz etmekten kaçınırlar ve bu konuda fazla ilgili olmazlar.
Sürekli olarak yalan söylemeye başlayan çocuk bunu artık bir alışkanlık haline getirir ve artık her konuda yalanlar söylemeye başlar. Yalanlarını ona farklı geldiği içinde söylemeye başlayabilir. Yalan söyleme nedenlerinin biri de kıskançlık olabilmektedir. Okuldaki arkadaşı babasının aldığı yeni oyuncağından bahsederken diğer çocuk annesinin o oyuncaktan ona uzun bir sure önce almış olduğunu söyleyebilir. Bu tür yalanlara çocuklarda oldukça sık rastlanır.
Çocukların yalan söylemeyi öğrendikleri ilk insanlar aileleri olabilmektedir. Pek çok ebeveyn ileride ne gibi sonuçlara varacağını düşünmeden çocuğundan yalan söylemesini ister. “Büyükanneye bugün ben hasta olduğum için ona gidemediğimizi söyleyeceğiz, tamam mı?” gibi sözlerle farkında olmadan çocuğunuza nasıl yalan söylemesi gerektiğini öğretirsiniz. Çocukların eğitimlerinde en çok örnek aldıkları kişiler her zaman ebeveynleri olmuştur. Bunu hiç bir zaman aklınızdan çıkarmayarak davranışlarınıza dikkat etmelisiniz.
Ebeveynlerin yaptığı bir diğer yanlışta çocuklarını yapmadıkları bir olay yüzünden suçlamaktır. Akşam evde konuklar olduğu için çocuğu ile tam olarak ilgilenemeyen anne, ertesi gün çocuğunu geceleyin dişlerini fırçalamamakla suçlar. Anne bundan emin olmak için çocuğunu zorlar. Bu gibi olaylar hiç bir çocuğun hoşuna gitmez. Yapmadığı bir şey için suçlanmak, ailesinin ona güvenmediği hissini doğurduğundan yalan söylemenin bir sakıncası olmadığını düşünebilir.
Çocuklar arkadaşlarından da yalan söylemeyi öğrenebilmektedirler. Bir arkadaşının yalan söylediğini anlayan çocuk bunu denemenin ona bir zarar getirmeyeceğini düşünebilir.
Bazı çocuklarda kabullenmeme güdüsü bulunmaktadır. Sömestr’da hiç bir tatil yöresine gitmemesine rağmen gitmiş gibi davranmak, kendinden küçük bir kardeşi olmasına rağmen kardeşinin olmadığını söylemek, bunları kabullenmemekten kaynaklanır.
Çocukların yalan söylemesini engellemek için ilk önce çocuğun söylediği yalanların biçimlerini öğrenmek gerekecektir. Daha sonra yalan söylemesine neden olan sorunlar bulunmalıdır. Bu sorunlar tek tek incelip ebeveynler bu konuda ne yapmaları gerektiğine birlikte karar vermelidirler. Bunu yaparken çocuğu yalan söylediği için suçlamak yanlış bir seçim olur, oldukça sakin düşünüp karar alınmalıdır.
Çocuğu eğitirken her koşulda ona örnek ebeveynler olunmalıdır. Yalan söylemeyen anne babanın çocukları da büyük bir ihtimalle yalan söylemezler. Çocuğunuzu yalan söylememesi için eğitirken uzman bir doktordan yardım isteyebilirsiniz. Böylece çocuğunuzun psikolojik durumu hakkında da net bir yanıt alırsınız.
Yalan söylememesi için çocuğunuza yardımcı olmaya çalışırken onun gelecekte mutlu olması için bunu yaptığınızı belirtmelisiniz. Sürekli yalan söylemenin erişkinliğinde ona ciddi boyutlarda zarar verebileceğini ve doğruluğuna inanılmayan insanların yalnız kalmak zorunda olduklarını anlayabileceği şekilde açıklamak gerekmektedir. Bunu yaparken onun üstünde hakimiyet kurmak istediğiniz görüntüsünü yaratmamalı sadece ona yardım etmek isteyen bir anne baba olarak anlaşılmalısınız. Yalancı biri olmak doğrucu biri olmaya tercih edilmemelidir. Çünkü doğrucu olanlar her zaman avantaj sahibi insanlardır. Çevrelerindeki insanlardan güven kazanırlar ve tebrik edlirler. Bunları çocuğunuza aktarmanız yararınıza olacaktır.
|
Benzer Yazılar:
Yalan söylemek ve hile yapmakla ilgili hikaye
Eyvah Çocuğum Yalan Söylüyor!
Sakar çocuklar obeziteye yakalanabilir
Kadınlar neden yalan söyler mi?
Kadınlar neden yalan söyler?
Kadınlar niçin yalan söyler?
Kadınlar neden yalan söyler mi?
Yalan söyleme hastalığı(Mitomanık)
Çocuklar Neden Altını Islatır
4-7 Yaş Çoçuklar Ve Tv.
