Yanıkta Yapılacak İlk Yardım

YANIKLARDA İLKYARDIM

Her yıl iki milyondan fazla tedavi gerektiren yanık yaralanmaları olmaktadır.
En azından yılda 6000 kişi yanık ile alakalı yaralanmalardan dolayı ölmektedir.

YANIK SINIFLANDIRMALARI

1’nci derece/sathi:
Derinin üst katı yanmıştır. Deri kızarır ve kabarcıklar oluşur.

2’nci derece/kısmi:
Derinin üst katları yanmıştır. Deri kızarır ve kabarcıklar oluşur.
Genellikle bu yanık ağrılıdır.

3’ncü derece/tam:
Alt tabakalarla (yağ, kas, kemik ve sinirler) birlikte tüm deri tabakası yanmıştır. Bu tür yanıklar oldukça ağrılı olabileceği gibi, sinirlerin ölmesinden dolayı ağrısız da olabilir.

Elektrik yanması:
Elektrik yanması altta bulunan dokuları fena şekilde hasar verebilir. Elektrik yanıklarında hasta iki tane yara izine sahip olabilir (giriş ve çıkış). Elektrik yanığı olan hastanın yanına elektriğin kesilip emniyetli bir ortam olmadan asla gitmeyin.
Elektrik yanığı olan hastaya genel ilkyardım:
1. Elektriği kesin.
2. Nefes almayı, dolaşımı kontrol edin, gerekli cardiac yardımını yapın (eğer gerekli ise).
3. Gerekmiyorsa hastayı kımıldatmayınız (Elektrik yanmalarında omurilik yaralanması olabilir).
4. Yanığı kuru steril gazlı bez ile kapatın.
5. Tıbbi yardım çağırın.

Kimyasal yanık:
Deri ile teması halinde yanık yapacak pek çok kimyasal
madde vardır. Kimyasal yanıklar acil yardım gerektirir!

Kimyasal madde yanığı olan hastaya genel ilkyardım:
– Akan suyla kimyasal madde bulaşan yeri yıkayın. Hafifçe akan bir su ile en az 20 dakika yıkayın. Sert basınçlı akan sudan kaçının. Yıkama sırasında kimyasal bulaşan elbiseyi ve takıları çıkarın.
– ACİL AMBULANS SERVİSİ ile temas kurun.
– Geç reaksiyon durumu için hastayı izleyin.
– Göze bulaşmışsa gözü aşağı doğru yıkayın.

Duman yutulması:
Duman nefes borusunu rahatsız edebilir veya zarar verebilir. Duman gözlere rahatsızlık verebilir. Yapılacak ilk öncelikli yardım:
1. Hastayı emniyetli bir alana götürün.
2. Nefes almayı ve dolaşımı kontrol edin/gerekli yardımı yapın.
3. Hastayı yarım oturtma veya dayandırma pozisyonuna getirin.
4. ACİL AMBULANS SERVİSİ’ni arayın.

Isı Yanıklarında (alev, aşırı ısı, radyasyon veya güneş yanığı) ilkyardım:
1’nci derece yanık 2’nci derece yanık ve 3’ncü derece yanık:

A. Yanan kısmı soğutun: Soğuk suya daldırın veya soğuk bez koyun.

B. Derhal ACİL AMBULANS SERVİSİ’ni arayın (Su Uygulaması Yapmayın).

C. Temiz kuru bir bezle kapatın.

D. Yanık yerini kalp seviyesinin üzerine kaldırın

E. Şoka karşı koruyun (gerekiyorsa).