Çocuklarda Yatak Islatma

Yatak ıslatması nedir?
Yatakta istemeden idrar edilmesidir. Bu genellikle üç ve dört yaşlarını geçmiş olan çocuklarda olmaktadır.

Yatak ıslatması kız ve erkek çocuklarda aynı oranda mıdır?
Hayır. Bu durum erkek çocuklarda, kızlara nazaran ikiye bir oranında fazla görülmektedir.

Üç veya dört yaşma kadar çocukların yataklarını ıslatmaları normal olarak kabul edilmeli midir?
Evet.

Çocuklar normal olarak mesanelerin gündüz kontrollerine ne yaşta erişirler?
Genellikle iki buçuk ile üç yaşları arasında.

Yataklarını ıslatan çocuklar genellikle bir gecede yataklarını bir defadan fazla ıslatırlar mı?
Evet.

Yatak ıslatmak neden ileri gelmektedir?
Çeşitli nedenleri vardır. Bunların yaklaşık % 10′nun nedenleri fizikîdir; yüzde 90′ı ise duygusal problemlerden ileri gelmektedir.

Yatak ıslatmak bir aile hastalığı olmak eğiliminde midir?
Evet. Çok kez yatak ıslatan bir çocuğun anne veya babasının da çocukluklarında yataklarını ıslattıkları görülmektedir.

Yatak ıslatmak hali düzeltilebilir mi?
Evet. Fakat çocuk, anne ve baba ile doktor arasında büyük ölçüde sabır ve işbirliği olması gerekmektedir.

Fizikî yatak ıslatmanın en genel sebepleri nelerdir?
Mesanede veya böbrekte bir enfeksiyon veya idrar yollarının anatomik gelişmesinde bir sakatlık.

Yatak ıslatmanın duygusal nedenleri hangileridir?
Bunlar çok çeşitlidir:
a. Mesane kontrolü eğitiminde acelecilik.
b. Mesaneyi kontrol eğitimine fazla önem vermek ve ısrarlı olmak.
c. Duygusal toyluk veya çocuksu davranış örnekleri.
d. Aşırı ölçüde çekingenlik.
e. Anne ve baba arasında tartışmalar.
f. Çocuk ile anne veya babası arasında tartışmalar.
g. Kız ve erkek kardeşler arasında görülen rekabetler, h. Anne veya babadan yetersiz ilgi.
i. Aşırı derecede fazla ilgi ve fazla şefkat.
j. Güvensizlik.
k. Okul düzenine uymakta meydana gelen problemler.

Yatak ıslatılmasıyla birlikte genellikle başka davranış problemleri de gelmekte inidir?
Evet. Bu çocuklarda genellikle kâbuslar olmakta, hiddet ve öfke nöbetleri meydana gelmekte, aşırı korkulara kapılmaları, ayrıca başparmaklarını emdikleri ve tırnaklarını kemirdikleri görülmektedir.

Eğer çocuk yatak ıslatmakta devam ederse, anne ve babası doktora başvurmalı mıdır?
Evet.

Hafif bir yatak ıslatma vakası için ne yapılmalıdır?
Saat on altıdan sonra çocuğa az sulu şeyler verin ve çocuğu geceleri bir iki kez tuvalete götürmek için uyandırın.

Yatak ıslatan bir çocuğa çok susamış olursa geceleri içecek bir şey verilmeli midir?
Hayır.

Yatak ıslatan bir çocuğa «kuru» bir akşam yemeği verilmesi doğrumudur?
Evet.

Yatak ıslatan bir çocuğa akşam yemeğinde tuzlu yiyecekler verilmeli midir?
Evet. Tuzlu yemeklerin sıvıların kan dolaşımında daha fazla seyretmesine yol açtığı sanılmaktadır. Böylece tuzu az yemeklerden daha az idrar edilmesine neden olmaktadırlar.

Bir anne yatağını ıslatmakta olan bir çocuğa nasıl yardımcı olabilir?
Anne çocuğun yaklaşık olarak hangi saatlerde yatağını ıslattığını tespit etmeli ve bu saatlerden yarım saat önce çocuğu uyandırarak tuvalete götürmelidir. Tabiatıyla bütün çocuklar yatırılmadan önce idrar ettirilmelidir.

Çocuğu idrar etmek için tuvalete taşımak doğru mudur?
Hayır. Çocuk tamamen uyanık olmalı ve tuvalete kendi başına gitmelidir. Çok anneler çocuğu yarı uykuda iken tuvalete kucaklarında taşımak hatâsına düşmektedirler. Bu da çocuğu yatağını yeniden ıslatması işin bir teşvik vesilesi olmaktadır.

Yatağını ıslatan çocuğun sidik torbası normal bir çocuktan daha küçük müdür?
Genellikle hayır.

Yatağını ıslatan çocuk gece vakti, gündüzden fazla mı idrar üretir?
Hayır.

Yatağını ıslatan çocuk azarlanmalı mıdır?
Hayır, bu, ancak durumu daha da kötü bir hale getirir.

Yatağını ıslatan çocuk yatağını ıslatmazsa mükâfatlandırılmalı mıdır?
Evet. Çocuğu yatağını ıslatmadığı hallerde mükâfatlandırmak çok kez daha fazla teşvik edici bir unsur olacak ve bazı hallerde bu alışkanlığın tamamen durmasını sağlayacaktır.

Yatak ıslatan çocuklar lâstik çarşaflarda yatırılmalı mıdırlar?
Hayır. Lâstik çarşaf kullanılması yatağın kuru kalmasına hizmet edecekse de, çocukların çoğunluğu bu gibi yataklardan rahatsız olmakta ve bu gibi lâstik yataklar durumun daha da kötüleşmesine yol açmaktadır.

Bir çocuk yatağını gecede bir defadan fazla ıslatmaktaysa bu çocuk gecede bir defadan fazla uyandırılıp tuvalete götürülmeli midir?
Evet.

Yatak ıslatılmasının tedavi edilmesi genellikle ne kadar sürer?
Birkaç aydan bir yıla kadar.

Yatak ıslatılması kontrol altına alındıktan sonra bu hal yeniden başlayabilir mi?
Evet. Çocuk duygusal bakımdan rahatsız ise, aileye yeni bir bebek katılmışsa veya çocukta bir hastalık meydana gelmişse, durum yeniden başlayabilir.

Yeniden başlayan yatak ıslatmalarında ne gibi bir tedavi metodu tatbik edilmelidir?
Bundan önce başarılı olan metoda yeniden başvurulmalıdır.

Yatak ıslatılmasını önlemek için piyasada satılan mekanik âletler yararlı olmakta mıdır?
Genellikle hayır.

Yatak ıslatılmasını önlemede yararlı olan elektrikli bir aygıt var mıdır?
Evet. Yeni geliştirilen bir aygıt yatağa birkaç damla idrar akınca elektrik cereyanını harekete geçirmekte ve çalar saat şeklinde bir alarm çalmaya başlamaktadır. Çocuk böylece uyanmakta ve tuvalete giderek idrar etmesini tamamlamaktadır.

Bu elektrikli aygıtlar zararlı veya tehlikeli midir?
Hayır.

Bu elektrikli aygıtlar başarılı ise ne kadar süre içerisinde tesirli olmaktadırlar?
Birkaç hafta içerisinde.

Çocukların çoğunluğu yatak ıslatması alışkanlığından büyüyünce kurtulurlar mı?
Evet.

Yatak ıslatılması hangi hallerde bir psikiyatr tarafından tedavi edilmelidir?
Başka duygusal düzensizliklerle beraber geldiği zamanlar veya başka davranış problemleri ile ilişkili bulundukları hallerde.

Yatak ıslatılmasına yararlı ilâçlar var mıdır?
Genellikle duygusal problemlerden ileri gelmekte olduğundan, çocuk doktorlarının çoğunluğu herhangi bir ilâcın verilmesini tavsiye etmemektedirler.

Çocukluk çağında yatak ıslatan çocuklara erginlik çağında psikolojik komplikasyonlara rastlanmakta mıdır?
Genellikle hayır.

Yatağını ıslatmakta olan çocuğa karşı anne ve babanın davranışı ne olmalıdır?
Anne ve babalar bu durumdan fazla endişeli görünmemelidirler. Aksi takdirde çocuk da endişelenecek ve durumu daha da kötüye gidecektir.

Yatak ıslatılmasını önlemek için en iyi çare nedir?
Evde gerginlik ve endişe havası yaratmamak, çocuğa bir sevgi ve güvenlik atmosferi sağlamaktır.