Öksürük solunum yolu hastalıklarında en sık görülen belirtilerden biridir. Solunum yollarına giren yabancı cisimleri ya da içeride oluşan bronş salgısı, balgam, kan gibi patolojik maddeleri dışarı atmaya yönelik bir refleks biçiminde ortaya çıkar. Şiddetli bir soluk vermeyle birlikte gırtlağın kapanmasını sağlayan ses tellerinin kasılmasından oluşur. Göğüs kaslarının bu sıradaki ani kasılmasına karın kasları da eşlik eder. Soluk borusunun içindeki basıncın yükselmesi gırtlağı açılmaya zorlar ve zorlanan gırtlaktaki ses tellerinin titreşimi tipik öksürük sesinin çıkmasına yol açar. Öksürük solunum yollarının herhangi bir bölümünün uyarılmasıyla gelişen bir refleks değildir.
Solunum yollarında gerçek bir hastalık olmadan da histeri ve ruhsal gerginliğe bağlı, sinirsel öksürük görülebilir.Başlıca iki tip öksürük vardır:
1.Kuru Öksürük : Öksürük sesi yalnızca ses tellerinin titreşimiyle oluşur. Hasta balgam çıkarmaz. Bu tip öksürük genellikle şu durumlarda görülür:
1) Balgam oluşturmayan gırtlak, soluk borusu ve bronş İltihaplarında;
2) Plörezi gibi akciğer zarı hastalıklarında. ( Veremin başlangıç döneminde görülen “kesik öksürük” de bir tür kuru öksürüktür. )
Nezle gibi, virüslerin neden olduğu enfeksiyonlardan kaynaklanan rahatsızlıklara karşı antibiyotiklerin bir faydası yoktur. Ayrıca, bilinçsizce öksürük şurubu kullanmak vücudun öksürerek solunum yollarını temizlemesini önleyeceği için daha büyük sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, öksürüğe neden olan rahatsızlık doğru olarak tesbit edilmeli ve buna uygun tedavi uygulanmalıdır.
Bünyeleri daha zayıf olduğu için bebeklerde ve çocuklarda öksürük şikayeti daha sık görülür. Bebeklerde ve çocuklarda öksürük tedavisi daha özenle yapılmalı ve bilinçsiz ilaç kullanılmamalıdır.
Bunların yanında, bol sıvı almak, bulunulan ortamdaki havanın kuru olmamasına özen göstermek, boğazı yumuşatacak bitki çayları içmek de faydalıdır. Ayrıca, özellikle kuru öksürük boğazı tahriş edebileceği için az ve daha hafif öksürmeye çalışmak olası tahrişleri önlemeye yardımcı olur.
Kuru Öksürükte ve Balgamlı Öksürükte kullanılan ilaçlar da farklı olduğu için ilaç kullanılmadan önce MUTLAKA HEKİME DANIŞILMALIDIR.