Kuş Gribi Riski, Kuş Gribi Nasıl Bulaşır?
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, kıtalararası bir kuş gribi salgınının ortaya çıkma riski ciddidir. İnsanlarda görülen her yeni vaka, virüsün insandan insana geçen bir alt tipinin gelişmesi olasılığını yükseltmektedir. Virüsün kümes hayvanları ve yabani kuşlar arasında yayılması, insana geçebileceği alanları genişletmektedir. Bir sonraki kıtalararası salgının zamanı ve şiddeti tahmin edilemese bile, böylesi bir salgının yaşanması olasılığı yükselmiştir.
Ayrıca, kaygılanmayı gerektiren başka nedenler de bulunmaktadır.
Birincisi, evcil ördekler, herhangi bir hastalık işareti göstermeksizin büyük miktarlarda hastalık oluşturma gücü yüksek virüsün taşıyıcılığım yapabilmektedir. Bu da, diğer kuşlara virüs bulaşma olanağının kalıcılaşmasına neden olmaktadır.
İkincisi, 1997’de ve 2004 yılının başlarında dolaşan H5N1 virüslerinden farklı olarak, bugünkü H5N1 virüsleri, deneysel olarak bulaştırıldıktan fare ve dağ gelinciklerinde daha öldürücü hastalıklara yol açmakta ve çevrede daha uzun süre canlı kalmaktadır.
Üçüncüsü, görüldüğü kadarıyla, H5N1 virüsü taşıyıcı yelpazesini genişleterek geçmişte kuş gribi virüslerine karşı dirençli oldukları düşünülen memeli türlerine de bulaşmaya ve onları öldürmeye başlamış durumda.
Dördüncüsü, virüsün doğal rezervuarını oluşturan yabani su kuşları arasındaki davranışları da değişiyor olabilir. 2005 yılının baharında Çin’in ortalarında 6 binden fazla göçmen kuş hastalık oluşturma gücü H5N1 virüsü nedeniyle ölmüştü ve bu son derece sıra dışı bir olaydı. Geçmişte, çok sayıda göçmen kuşun hastalık oluşturma gücü yüksek virüsler nedeniyle öldüğü yalnızca iki örnek var: 1961 yılında Güney Afrika’da (H5N3) ve 2002-2003 faşında Hong Kong’da (H5N1).
Kıtalararası grip salgınları tehlikelidir, çünkü bunlar çok hızlı bir şekilde tüm ülkelere ulaşabilir. Uluslararası bir salgının önüne geçmek mümkün değildir, çünkü virüs, öksürme ya da hapşırma yoluyla çok kolay bir şekilde başkalarına bulaşabilir. Virüs taşıyıcısı insanların hastalık belirtileri göstermeden önce virüs yaymaya başlamaları nedeniyle, özellikle uçakla yolculuk eden insanlar hastalığı dünyanın her yanma taşıyabilir.
Kıtalararası bir salgın durumunda hastalığın ne kadar şiddetli olacağı ve kaç ölüme yol açacağı, virüsün ortaya çıkmasından önce tahmin edilemez. Dünya Sağlık Örgütü, orta şiddetteki hastalıklara yol açacak bir virüsün 2 milyon ile 7.4 milyon arasında ölüme neden olabileceğini tahmin etmektedir. 1918 yılındaki salgın, en az 40 milyon kişinin ölmesine yol açmıştı. Söz konusu salgın sırasında ABD’deki nüfusun yaklaşık yüzde 2.5’u ölmüştü.