Fobi Rahatsızlıkları, Panik Ansiyete
Fobi rahatsızlığı belli bir objeye, aktiviteye ya da duruma karşı duyulan mantıksız, açıklanamaz bir korkudur. Bu korku nedeniyle bu koşullardan çok fazla kaçma isteği vardır. Mantıkdışı korkular, fobi, fobinin yol açtığı koşullar fobi rahatsızlıkları olarak adlandırılır. Fobilerin üç özelliği vardır:
1. Korku koşullarla orantılı değildir.
2. Korkuyu nedensellikle ya da istemle kontrol altına alamazsınız.
3. Korktuğunuz objeden, aktiviteden ya da durumdan uzakta olduğunuzda korkularınızın anlamlı olmadığının farkındasınızdır.
Pekçok insan hayvanlardan, yüksek ya da kapalı yerlerden korkmak gibi basit fobilere sahiptir. Bunlardan kaçınarak bu korkularınızı kolaylıkla kontrol altına alabilirsiniz. Ancak bazı fobiler daha büyük ve daha ciddidir. Endişeye ve paniğe yol açabilirler. Dünyada milyonlarca insan şiddetli fobilerle ve bunun sonucunda da panik ataklarla karşı karşıya kalmaktadır.
Fobinin Çeşitleri Nelerdir?
Fobik rahatsızlıkların üç temel çeşidi vardır. Bunlar basit fobi (objelerden korku), sosyal fobi (aktivite korkusu) ve aorafobi (koşullardan korkma)dir.
Fobiler genellikle yetişkinlik döneminde yaşamı olumsuz etkilemez. Bunun nedeni, korkunun genellikle belirgin olması ve korkulan şeyden kaçınmanın profesyonel ya da kişisel gelişime kritik etkisi olmamasıdır. Fobi belirgin belirtilere ya da yetersizlik duygusuna yol açarsa “fobik rahatsızlıktan söz edilir.
Agorafobi ve basit fobi kadınlar arasında yaygındır. Agorafobi ve sosyal fobi ailenin birden çok üyesinde görülebilir.
Basit Fobinin Belirtileri Nelerdir?, Kaygı Anksiyete
Objelerden mantıkdışı korku, basit fobi olarak adlandırılır. Normalde bebeklik ya da ilk çocukluk dönemlerinde görülür. Yetişkinlik dönemine kadar sürebilir ve hiç belirtisi görülmeyen bir dönemden sonra yeniden ortaya çıkabilir. Basit fobinin üç temel ve bir bağlantılı özelliği vardır.
Temel özellikleri:
Belli bir objeden ya da durumdan, bulunulan koşullarla ya da objenin fonksiyonuyla bağlantılı olmadan korkmak;
Endişeye yol açabilecek koşullardan kaçınma eğilimi;
Objenin birdenbire ortaya çıkması panik atağa yol açabilir.
Bağlantılı özelliği ise, fobi yaratan koşulla karşı karşıya kalmadan detaylı araştırma yapma ve bilgi toplama eğilimidir.
Basit Fobinin Teşhis Kriterleri
Sürekli olarak hayvanlar, yükseklik, kapalı odalar, iğne olmak ya da kan görmek gibi koşullardan kaçmak ve korkmak.
Fobik koşullarla ya da objelerle karşı karşıya kalmak panik atağa yol açar. Çocuklar genellikle korkularını ağlama, öfke nöbeti, bir yere yapışıp bırakmama şeklinde ifade ederler ve yetişkinler tarafından anlaşılır. Bunun anlaşılmaması çok büyük sıkıntı yaratır.
Fobik koşullar ya da objelerden kaçınma isteği normal kişisel ya da profesyonel yaşamı etkiler.
Yetişkinlerde belirtiler altı aydan daha uzun sürer.
Başka herhangi bir zihinsel rahatsızlık, travma sonrası rahatsızlığı, diğer fobiler, depresyon ya da saplantısal rahatsızlıklar yoktur.
