TAVLA NASIL OYNANIR

Yaz akşamlarında geneldedenizden çıkıp duşumuzu aldıktan sonra akşam yemeğine otururuz. Yemeğimiz yedikten hemen sonra yorgunluk atmak için ne yapalım diye düşünürken, bazılarının yanımızda zevkle tavla attığını görürüz. Oynamayı biliyorsak ne ala ama bilmiyorsak, içimiz gider. Tavlanın tarihi milattan öncesine dayanıyormuş. Türkler tarafından da eski zamanlardan beri oynanan bir oyunmuş. Tavla oynamayı öğrenmek için önce bu oyunun kurallarını öğrenmek zorundasınız. Bu oyunun kurallarını öğrenmek oldukça kolaydır ama anlatması biraz karışık geldiği için internette (www.bolcasohbet.net) bulduğum bir yazıyı sizinle paylaşıyorum. İyi eğlenceler…

Oyun Hakkında
Tavla, bir masa oyunudur ve iki kişiyle oynanır; bir çift zar, pul ve tavla tahtasından oluşur. Tavla tahtasını ortasına koyarsınız ve başlarsınız zarı sallamaya.

1. Tavla tahtasında yirmi dört adet ince uzun üçgenlerden oluşan şekiller vardır, dört bölümde altışar üçgen şekil bulunur ve birden yirmi dörde sayılır. Üçgen şekillerin renklerinin tek amacı, pulları hareket ettirirken kolaylık sağlamasıdır. Üçgenler, her oyuncunun toplama hanesinde ve toplama hanesinin dışındaki bölümlerinde bulunur. Her oyuncunun tavla tablasında bir toplama hanesi olur.

2. Pullar, atılan zara göre, oyuncuların oynadıkları (hareket ettirdikleri) nesnelerdir. Her oyuncunun on beş pulu vardır oyuna başlarken ve her oyuncununki farklı renklerdedir.

3. Tavlada, her biri birden altıya kadar noktalarla belirlenmiş iki zar vardır. Her el, oyuncular iki zarı birden atar ve gelen zara göre pullarını oynarlar (hareket ettirirler).

4. Tavla oyununun amacı, tüm pulları toplama hanesine getirmek ve burada toplamaktır. Önce kim pulların tamamını toplarsa, oyunu o kazanır.

Tavla Kuralları ve Hedefler – Başlangıç
Tavla oyunu, her oyuncunun, kimin önce başlayacağını belirlemek amacıyla tek zar atılarak başlar. Zarlar aynı gelirse, farklı zar gelene kadar atılır. Büyük zar atan oyuncu oyuna başlar ve gelen zara göre de pullarını oynar, oyuncular sırayla iki zarı birden atar ve gelen zara göre tavla oynanır.

Aşağıdaki resimde pulların, başlangıçta tavla üzerinde nasıl dizilmesi gerektiğini görebilirsiniz.

TAVLA

Pulları Oynama
1. Pullar gelen zara göre oynanır ve sadece ileri doğru, azalan sayıya göre oynayabilirsiniz. Pulları geriye dönük oynayamazsınız. Rakibinizin toplama hanesindeki rakamlar en yüksek rakamlardır, kendi toplama hanenizdeki rakamlar ise en küçükleridir.

2. Pulları yalnızca, iki veya daha fazla rakip puluyla dolu olmayan açık alanda oynayabilirsiniz.

3. Her bir zar için bir pul oynanır. Örneğin, zarlardan biri beş ve diğeri de üç geldiğinde, oyuncu bir pulu boş alana beş, diğer pulu ise boş alana üç oynar. Ya da aynı pulu hem beş hem de üç yani toplam sekiz olarak oynayabilir, tabii oyuncu sekiz sıra oynabilecek boş alanı varsa bu hareketi yapabilir.

4. Zarlar çift gelirse, yani ikisi de aynı sayıyı gösteren zarlar ise, tavla oyuncusu gelen zarları iki kez oynama hakkına sahip olur. Böylece, beş beş atan oyuncu pullarını dört kez beş oynayabilir. Oyuncu beş beş gelen zarları istediği gibi oynayabilir.

5. Tavla kurallarına göre, zar her atılışında, gelen zarın ikisini de, fırsatı varsa, oynamak zorundadır; eğer pulların tavla üzerindeki dizilişlerine göre, bir zarı oynamak durumundaysa büyük gelen zarı oynamalıdır. Gelen iki zarı da oynayamıyorsa sırası gider ve sıra rakip oyuncuya geçer. Bu kural zarların çift gelmesi halinde de geçerlidir.

Pul Kırma ve Kırık Pulu Girme
Bir oyuncunun pulu tek ise, ki buna biz açık deriz, rakip oyuncunun attığı zara göre oynadığı pul, diğer oyuncunun açıktaki puluna denk geliyorsa o rakip oyuncunun pulunu kırar ve kendi pulunu yerleştirir. Pulu veya pulları kırılan oyuncu, diğer hiçbir pulu oynatamaz, önce kırık pullarını rakip oyuncunun toplama hanesine girmelidir. Kırık son pul girildikten sonra kullanılmayan diğer zar tavlanın diğer yerlerinde olan pullar için kullanılır. Örneğin, bir oyuncunun iki pulu rakibi tarafından kırılmışsa, ve dört ve altı atmış ise, rakibin toplama hanesindeki dört ve altı haneleri açık ise pullarını yerleştirebilir. Sadece dört hanesi açık, altı hanesi kapalıysa, sadece dört hanesine girebilir ama altıyı bir sonraki zar atışına kadar beklemek zorundadır. Rakip oyuncunun dört ve altı haneleri kapalı ise sıra direk olarak rakip oyuncuya geçer.

Pulların Toplanması
Bütün pullar toplama hanesine taşındıktan sonra tavla oyuncusu pullarını toplamaya başlar. Oyuncu sadece tüm pulları toplama hanesine pullarını taşıdıktan sonra toplamaya başlayabilir ve bu toplama işlemini attığı zara göre yapabilir. Oyuncu pullarını toplama durumuna geldiğinde, yani tüm pulları toplama hanesine ulaştığında, pullarını toplayabildiği gibi, toplama hanesinde yer değiştirebilir de. Oyuncu zar attığında, attığı yerde pulu yoksa, pulunu ya da pullarını daha yüksek rakamlı yerlere sallar. Eğer toplama esnasında oyuncunun pulu kırılırsa, toplama işlemi durur ve kırık pulu veya pulları, rakip oyuncunun toplama hanesine girdikten sonra tekrar kendi hanesine kadar getirir ve ondan sonra toplamaya devam eder. (Aynı işlem “Pul Kırma ve Kırık Pulu Girme” bölümünde belirtilmiştir) On beş pulunu ilk olarak toplayan oyuncu oyunu kazanmış sayılır.

Oyunu Kazanma
Geleneksel tavla kurallarına göre, tavla oyununu kazanmanın üç yolu vardır:

1. En bilinen yol, oyunu kaybedenin en az bir pul toplamış ama tamamını toplayamadığı zaman, kazanan ise tüm pullarını toplamıştır ve bir puan elde eder.

2. Eğer hiç bir pul toplayamadan oyunu kaybederse “mars” olmuştur ve kazanan iki puan birden elde eder.

3. Daha kötüsü, oyuncu hiç pul toplayamamışsa oyunu kaybeder ve kazananın toplama hanesinde hala kırık pulu varsa, tavla kurallarına göre kazanan iki puan elde eder.