Amasya ili orta Karadeniz bölgesinde yer alan köklü bir tarihi geçmişi olan görülmeye değer illerimizden birisidir. Kültürel zenginliklerinin yanı sıra ortasından geçen Yeşilırmak nehrinin kente kattığı değer sadece görsel güzellikler değildir. Yeşilırmak nehrinin bereketli suları Amasya’da tarımı da zenginleştirmiştir. Amasya tarihi ve kültürel özelliğinin yanısıra lezzetli meyveleri ile de ünlüdür. İlde yetişen meyveler arasında elmanın yeri farklıdır. Çünkü Amasya ili en çok kendi adı ile anılan elması ile ünlüdür.
Amasya Elması (Misket Elma)
Amasya elması olarak bildiğimiz tatlımsak, incecik kabuklu elmaya Misket elması denir. Türkiye’nin her yerinde popüler olan “Amasya Elması” özelliğini Amasya’nın coğrafi yapısında alır. Çünkü Amasya vadisi, misketin yetişmek için gerekli boğazın esintisini, dağların arasında yer aldığı için yazın yakmayan serinliğini sağlayan bir ortamdır. Elmanın kokusu da bu coğrafyaya özgüdür.
Misket’in en büyük özelliği bir yüzü kırmızı, diğer yüzü ise sarı ile yeşilimsi bir renk taşıması, ince kabuklu, hoş kokulu, sert ve dayanıklı olmasıdır. Amasya elmasının daha küçük ve tatlı olanına Misket elması, iri ve aşılı olanına ise kabak elması adı verilir.
Amasya’da kiraz yetiştiriciliği de yaygındır. Eski çeşitlerin yanında Napolyon, Bing,Lambert,Van Honeyheart, Belladi Pistaia gibi yabancı çeşitlerle; Karakirtik, Karagevrek, Türko, Turfandakara, Malatya gibi yerli çeşitler de bolca yetiştirilmektedir. Bunların yanında doğal olarak kırlarda, bahçelerde yetişen böğürtlen (karamuk), Ahududu (frambuaz) toplanarak Amasya’ya özgü çok lezzetli şurup yapılır. Her ikisi karıştırılarak ezilir, yeterli miktarda şekerle karıştırılarak konsantre Amasya şurubu elde edilir. Bu şurup misafirlere kahvenin yanında ikram edilir. Mis gibi kokusu, lezzeti ile vitamin bombası bir içecektir. Amasya yöresinde meyvelerden hoşaf yapılarak yemeklerin yanında içilmesi yaygındır.
Amasya’nın meşhur yemekleri
Keşkek, Toyga Aşı, Çılbır Çorbası, Hele Çorbası, Sakala Çarpan Çorba, Bakla Dolması, Etli Bamya, Göbek Dolması, Pirpirim Aşı, Mıhlama, Ciğer Sarması, Pastırma Gağallemesi, Hengel (Kıymasız mantı), Haşhaşlı Çörek, Amasya Çöreği, Bişi, Cızlak
