İdrar söktürücü ilaçların isimleri

İdrar hacmini arttıran ilaçlara diüretik ilaçlar adı verilir. Daha doğru tanımla idrar itrah hızını artıran ilaçlar halk arasında “İdrar söktürücü” olarak tanımlanır. Bazı hastalıkların tedavisinde çeşitli gruplardaki idrar söktürücü ilaçların kullanılması gerekmektedir. Bu ilaçlar böbrekte idrar oluşumunu artırdıklarından, vücudun sıvı ve sodyum gibi mineralleri atmasına neden olurlar. Sıvı hacminde ve sodyum düzeylerinin düşmesiyle de, kan damarları daha fazla genişleyerek, kan akımının artmasına ve kanın damar duvarına uyguladığı basıncın azalmasına neden olur. Genellikle yüksek tansiyonu düşürmek için verilen ilaçların diüretik etkileri bulunmaktadır. İdrar söktürücü ilaçlar böbreklerde nefronları ve toplayıcı tübülleri etkilemek suretiyle su reabsorbsiyonunu azaltarak, idrar miktarını artırırlar.

İdrar söktürücü ilaçların etkileri;

– Çoğu primer olarak sodyum iyonunun, böbrek tübüllerinde reabsorbsiyonunu azaltırlar.

– Diüretiklerin bu etkisine natriüretik etki denir.

– Sonuç olarak, net sodyum ve net su itrahını artırırlar.

– Esas olarak vücuttan sodyum iyonunun atılmasını artırmak için kullanılmaktadır.

– Son amaç, eğer varsa, ödemi ortadan kaldırmaktır. Farmakolojik özelliklerine göre diüretikler günümüzde tabloda görüldüğü gibi 4 grupta toplanmaktadır.

Tablo 9. Diüretiklerin sınıflandırılması
	Tiyazid ailesi	Loop diüretikleri	K+ tutucu diüretikler	Aldosteron reseptör antagonistleri
İlaçlar	Bendroflumethiazide Benzthiazide Clopamide Chlorthalidone Chlorothiazide Cyclothiazide Hydrochlorothiazide Indapamide Mefruside Metolazone Xipamide	Furosemide Bumetanide Ethacrynic acid Torsemide Azosemide Muzolimine Piretanide Tripamide	Amiloride Triamterene	Spironolactone Eplerenone Canrenone Atecanrenone
Etki hızı	Orta	Hızlı	Yavaş
Etki gücü	Orta	Güçlü	Zayıf
Etki süresi	Uzun (ortalama 24 saat)	Kısa (ortalama 6 saat)	Orta (ortalama 12 saat)
Antihipertansif etki gücü	Güçlü	Zayıf	Zayıf
Klinik özellikler	Oral uygulamada iyi tolere edilirler. Başlangıç antihipertansif tedavide kullanılırlar.	GFR çok düşük bile olsa etki ve eylem iyi, başlangıç antihipertansif tedavide kullanılmazlar.
Yan etki riski	Yüksek (düşük dozlarda risk azalır)	Orta	Düşük

 

En sık kullanılan diüretik sınıfları;

lup diüretikleri (lasix, lizik, desal, furomid vb),

potasyum tutucular (triamteril, aldacton vb),

tiyazid diüretikleridir (bir çok tansiyon ilacında kombinasyon olarak bulunur).